Dünya Sosyalist Web Sitesi (WSWS), Troçkizmin doğuşunun yüzüncü yıldönümü kutlamalarının bir parçası olarak, 15 Ekim 1923 tarihinde Rusya Komünist Partisi Merkez Komitesi Siyasi Bürosu’na sunulan “46 Yaşlı Bolşeviğin Bildirgesi”ni yayımlıyor. Bu belge ile Bolşevik Parti’nin en seçkin 46 lideri, Lenin’in son mücadelesi ile başlayan parti içi mücadelede, Siyasi Büro’daki Stalinist hizbe karşı Lev Troçki’nin pozisyonlarını siyasi olarak desteklediklerini belirtmişlerdir.
Bu nedenle, bu metin, Rusya Komünist Partisi’nin (RKP) ve Komünist Enternasyonal’in Marksist ve enternasyonalist kanadının Ekim Devrimi’ne yönelik Stalinist ihanete karşı mücadelesine önderlik eden Sol Muhalefet’in kurucu belgesi olarak kabul edilir. WSWS tarafından en sonda verilen biyografik detayların gösterdiği gibi, bu bildirgeyi imzalayanların neredeyse tamamı Stalin’in 1936-1938 Büyük Terörü sırasında öldürülmüştür.
“46’lar Bildirgesi”, Troçki’nin 8 Ekim 1923 tarihinde RKP Merkez Komitesi ve Merkez Kontrol Komisyonu’na gönderdiği mektupta Siyasi Büro’nun çoğunluğu ile arasındaki siyasi farklılıkların temel yönlerini ortaya koymasından bir hafta sonra sunuldu. Bu mektup Mayıs 1990’a kadar tam olarak yayımlanmazken, “46’lar Bildirgesi”nin içeriği daha iyi biliniyordu. E. H. Carr’ın The Interregnum 1923-1924 (Londra, 1954, s. 367-373) adlı eserinde yanlışlıklarla birlikte İngilizce tam olarak yayımlanmıştır.
Rusça olarak ilk kez 1988 yılında Y. Felştinskiy tarafından derlenen Kommunisticheskaia oppozitsiia v SSSR, 1923-1927. Iz arkhivov L’va Trotskogo [SSCB’de Komünist Muhalefet, 1923-1927. Lev Troçki Arşivinden], Cilt 1 (1923-1926) adlı kitapta yurt dışında tam olarak yayımlanmıştır (s. 83-88). Belgenin orijinali, küçük farklılıklar içeren (anlamı değiştirmeyen) iki daktilo metninden oluşmaktadır. İlk metinde 34, ikincisinde ise 12 imza bulunmaktadır.
WSWS’de yayımlanan İngilizce çevirisi, 25 Ekim 1993 tarihli International Workers Bulletin [Uluslararası İşçi Bülteni] sayfalarında, Dördüncü Enternasyonal Uluslararası Komitesi’nin Sol Muhalefet’in kuruluşunun 70. yıldönümü kutlamalarının bir parçası olarak yayımlanmıştır.
Halil Çelik tarafından yapılmış olan aşağıdaki Türkçe çeviri, h2o kitap’tan çıkan Karanlık Çökerken: Bürokrasinin Yükselişi – Bolşevizm’in Yenilgisi adlı kitaptan alınmıştır (İstanbul, 2011, s. 91-97). Birkaç isimde düzeltme yapılmıştır.
Dipnotlardan sonra gelen açıklayıcı biyografik notlar, WSWS tarafından eklenmiştir.
Rusya Komünist Partisi Merkez Komitesi’nin Siyasi Bürosu’na
Durumun olağanüstü ciddiyeti bizi —partimizin ve işçi sınıfının çıkarları doğrultusunda— Siyasi Büro’nun çoğunluğunun politikasının devamının, Parti’nin tamamı için çok büyük felaketlerin habercisi olduğunu açıkça belirtmeye zorlamaktadır. Bu yılın Temmuz ayı sonunda başlayan ekonomik ve mali kriz, yol açtığı —Parti içi işleyiş de dahil— bütün siyasi sonuçlarıyla birlikte, Parti önderliğinin hem ekonomik hem de parti içi ilişkiler alanındaki yetersizliğini acımasızca açığa çıkarmıştır.
Merkez Komite’nin ekonomi alanındaki hedeflere ulaşmada başarısız olan kararlarının günü kurtarmaya yönelik, üzerinde düşünülmemiş ve düzensiz karakteri, ülke ekonomisinin —önderlik sayesinde değil ama onun yetersizliğine; dahası, herhangi bir önderliğin yokluğuna rağmen— sanayi, tarım, maliye ve ulaşım alanlarında eşzamanlı olarak elde ettiği büyüklüğü tartışılmaz başarılara karşın, yalnızca bu başarıların durması olasılığıyla değil ama ağır bir ekonomik krizle de karşı karşıya olduğumuz bir duruma yol açmıştır.
Bütçe açığının kapatılmasından önce kendiliğinden temel para birimine dönüşmüş olan Çernovetin [1] yaklaşan çöküşüyle; Devlet Bankası’nın artık sanayi mallarının üretimini ve ticaretini, hatta dışsatım için tahıl alımını bile ciddi bir çöküş riski olmadan finanse edemediği bir kredi kriziyle; yüksek fiyatların sonucu olarak sanayi mallarının satışının —bir yandan sanayide planlı örgütsel önderliğin yokluğuyla öte yandan da yanlış bir kredi politikasıyla açıklanan— durmasıyla; tahıl alımındaki beceriksizlik nedeniyle tahıl ihracat programının gerçekleşmesinin olanaksızlığıyla; gıda ürünlerinin fiyatlarının, köylülüğe zarar veren ve tarımsal üretimin topyekûn azalması tehdidini içeren aşırı düşüklüğüyle; ücret ödemelerinde, düzensiz gelire sahip işçiler arasında doğallıkla hoşnutsuzluğa yol açan eşitsizliklerle (ki bu, dolaylı olarak devlet aygıtında karışıklık yaratmaktadır) karşı karşıyayız. Bütçeyi düzenlerken kısıtlamalar yapmanın ve onu uygulamada yeni ve açık kısıntılar getirmenin “devrimci” yöntemleri geçici önlemler olmaktan çıkmış; uygulanan kesintilerde bir planın olmaması nedeniyle devlet aygıtını rastgele ve kendiliğinden bir biçimde sürekli olarak aksatan kalıcı bir olgu haline gelmiştir.
Bunlar, henüz başlamış olan ekonomik, mali ve kredi krizinin kimi unsurlarıdır. Eğer kapsamlı, iyi düşünülmüş, planlı ve enerjik önlemler bir an önce alınmazsa; eğer şimdiki önderlik yokluğu devam ederse, kaçınılmaz biçimde siyasi karışıklıklara yol açacak ve bizim dışarıdaki etkimizi ve hareket yeteneğimizi tümüyle felç edecek, son derece şiddetli bir ekonomik çöküş ihtimaliyle karşı karşıyayız. Dışarıdaki etkimiz ve hareket yeteneğimiz, herkesin anlayacağı gibi, bizim için her zamankinden daha çok gereklidir. Dünya devriminin ve bütün ülkelerdeki işçi sınıfının yazgısı buna bağlıdır.
Aynı şekilde, parti içi ilişkiler alanında da, Parti’yi felç eden ve parçalayan aynı yanlış önderliği görüyoruz. Bu, içinden geçmekte olduğumuz kriz döneminde son derece açık biçimde ortaya çıkmaktadır.
Biz bunu partinin şimdiki önderlerinin siyasi yetersizlikleriyle açıklamıyoruz. Tersine, duruma ilişkin değerlendirmemizde ve onu düzeltecek araçların seçimi konusunda onlardan ne denli ayrışsak da, var olan önderlerin, her durumda, Parti tarafından işçilerin diktatörlüğünde önde gelen görevlere atanabilecek kişiler olduklarını varsayıyoruz. Biz bu yanlış önderliği, görünürdeki resmi birliğin altında pratikte bireylerin tek yanlı görevlendirilmesi ve işlerin dar bir çevrenin düşüncelerine ve sempatisine göre tek yanlı olarak yürütülmesi olgusuyla açıklıyoruz. Parti, böylesi sığ düşünceler eliyle bozulmuş bir önderliğin varlığı yüzünden, yaşayan gerçekliği duyarlılıkla kavrayan o canlı ve bağımsız bütünlük olmaya büyük ölçüde son vermektedir çünkü o bu gerçekliğe binlerce bağla bağlıdır. Bunun yerine, partinin sekreterlik hiyerarşisi ile “sessiz halk” arasında, yukarıdan talimatla işe alınmış profesyonel parti memurları ile partinin ortak yaşamına katılmayan genel kitlesi arasında, sürekli artan ve şimdi güçlükle gizlenen bir bölünme olduğunu gözlemliyoruz.
Bu, partinin her üyesinin bildiği bir gerçektir. Merkez Komite’nin, hatta bir taşra komitesinin şu ya da bu kararından hoşnut olmayan, kafalarında şu ya da bu kuşkuyu taşıyan, şu ya da bu yanlışı, yolsuzluğu ya da düzensizliği kişisel olarak fark eden parti üyeleri, Parti toplantılarında, hatta —konuşulan kişi “ağız sıkılığı” açısından tümüyle güvenilir olmadığı sürece— özel sohbetlerde bile ondan söz etmeye korkuyorlar. Parti içinde özgürce tartışma, gerçekte ortadan kalkmış, partinin genel düşüncesi bastırılmıştır. Bugünlerde Rusya Komünist Partisi’nin Merkez Komitesi’nin ve taşra komitelerinin üyelerini seçen ve terfi ettiren, Parti ve onun geniş kitlesi değildir. Tersine, büyük ölçüde bu hiyerarşinin yürütme toplantıları haline gelmekte olan konferanslara ve kongrelere katılacak üyeleri, bugüne kadar görülmedik ölçekte, Parti’nin sekreterlik hiyerarşisi seçmektedir.
Parti içinde yaratılmış olan bu rejim hiçbir şekilde kabul edilemez. Bu işleyiş, partinin yerine, normal zamanlarda gıkını çıkarmadan işleyen ama kriz anlarında kaçınılmaz biçimde başarısız olan ve şimdi yaklaşan ciddi olaylar karşısında tümüyle beceriksiz hale gelen güçlü bir bürokratik aygıtı geçirerek, partinin bağımsızlığını ortadan kaldırmaktadır.
Yaratılmış olan durum, gerçekte parti içinde X. Kongre’den sonra oluşturulmuş bir hizip diktatörlüğü rejiminin gereğinden uzun yaşanması gerçeğiyle açıklandı. Çoğumuz, böylesi bir rejime boyun eğmeyi bilinçli olarak kabul etmiştik. 1921 yılındaki siyasi dönüş ve ardından Lenin yoldaşın hastalığı, bazılarımızın kafasında, geçici bir önlem olarak parti içinde bir diktatörlüğün uygulanabileceği düşüncesini canlandırdı. Diğer yoldaşlar, buna karşı en başından itibaren kuşkucu ya da olumsuz tavır takındılar. Bu rejim, partinin XII. Kongresi’ne gelindiğinde ömrünü doldurmuş olabilirdi. O, öbür yüzünü göstermeye başlamıştı. Parti içindeki bağlar zayıflamaya, parti giderek ortadan kaybolmaya başladı. Parti içindeki aşırı ve açıkça hastalıklı muhalefet hareketleri, ortada yakıcı sorunlar üzerine herhangi bir yoldaşça tartışma olmadığı için, parti karşıtı bir karakter edinmeye başladılar. Yoldaşça tartışmaların olması, söz konusu hareketlerin hastalıklı karakterini hem partinin kitlesine hem de tartışmalara katılanların çoğunluğuna kolayca gösterebilirdi. Sonuç, partinin üyelerini partinin sınırlarının dışına çeken ve partiyi işçi sınıfından ayıran yasadışı hareketler oldu.
Bu şekilde yaratılmış olan durum kısa süre içinde köklü biçimde değiştirilmezse, Sovyet Rusya’daki ekonomik kriz ve Parti içindeki hizip diktatörlüğünün krizi, ülkedeki işçi diktatörlüğüne ve Rusya Komünist Partisi’ne (RKP) ağır darbeler indirecektir. Rusya’daki proletarya diktatörlüğü ve onun önderi RKP, omuzlarındaki böylesi bir yükle, yakınlaşan dünya çapındaki yeni altüst oluşlar dönemine, yalnızca proleter mücadelenin bütün cephelerinde yenilgi beklentisiyle girebilir. Sorunu, şu anda, bütün koşullar hesaba katıldığında partinin izlediği yolda bir değişiklik sorusunu ortaya atmaya, yeni ve karmaşık görevleri gündeme almaya vb. vb. yer olmadığı ve olamayacağı biçiminde ortaya koymak, elbette, ilk bakışta en kolayı olurdu. Ancak bütün tehlike, son derece karmaşık bir iç ve dış durum karşısında düşüncede ve eylemde gerçek bir birliğin olmamasından kaynaklandığı için, açıktır ki böylesi bir bakış açısı, gerçek duruma resmen gözleri kapatmak anlamına gelir. Parti içinde verilmekte olan mücadele giderek daha amansız, daha sessiz ve gizli biçimde sürmektedir. Eğer bu sorunu Merkez Komite’nin gündemine getiriyorsak, bu, her şeyden önce Parti’yi bir bölünmeyle tehdit eden çelişkilerden en hızlı ve en az sancılı şekilde kurtulmak, onu bir an önce sağlıklı bir zemine yerleştirmek içindir. Düşüncede ve eylemde gerçek birlik elzemdir. Yaklaşan zorluklar partimizin bütün üyelerinin tümüyle bilinçli, son derece coşkulu kardeşçe birliğini, son derece yoğunlaşmış eylemini gerektirmektedir. Hizipçi işleyiş ortadan kaldırılmalı ve bu öncelikle onu yaratmış olanlar tarafından yapılmalı; var olan bu işleyişin yerini yoldaşça birlik ve parti içi demokrasi rejimi almalıdır.
Yukarıda ifade edilenleri gerçekleştirmek; ekonomide, siyasette ve Parti’de yaşanan krizden çıkış yolunda zorunlu önlemleri almak için, Merkez Komite’ye, ilk ve acil adım olarak, kendi üyeleriyle önde gelen ve en aktif parti çalışanlarının katılacağı bir konferans çağrısı yapmasını öneriyoruz. Bu konferansa davet edilecekler arasında, mevcut durum konusunda Merkez Komite çoğunluğundan farklı düşüncelere sahip bir dizi yoldaş da yer almalıdır.
15 Ekim 1923
Rusya Komünist Partisi Merkez Komitesi’nin Siyasi Bürosu’na sunulan Parti İçi Durum Üzerine Deklarasyon metnini imzalayanlar: [2]
Y. Preobrajenski, B. Breslav, L. Serebriakov
Açımlamayla (şerh düşerek) imzalayanlar:
- Bu mektubun, oluşturulmuş durumun nedenlerini açıklayan kimi noktalarına katılmamakla birlikte, Parti’nin bu güne kadar uygulanan yöntemlerle tam olarak çözülemeyecek olan sorunlarla derhal yüzleşmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu mektubun sonuç bölümüne tümüyle katılıyorum.
A. Beloborodov
- Sebeplere ilişkin kimi noktalarda farklı düşünsem de, önerilere tümüyle katılıyorum.
A. Rozengolts, M. Alski
- Bu çağrıdaki yaklaşımı özünde paylaşıyorum. Bütün sorunlarımıza doğrudan ve samimi bir yaklaşım sergileme talebi öylesine acil hale gelmiş durumda ki zorlukların birikmesinden kurtulmanın pratik yollarını saptamak için ortaya atılan konferans çağrısı yapılması önerisini tümüyle destekliyorum.
Antonov-Ovseenko, A. Benediktov, İ. N. Smirnov, Y. Piatakov, V. Obolenski (Osinski), N. Muralov, T. Sapronov
- Parti içindeki durum ve uluslararası konumumuz, Parti güçlerinin her zamankinden daha fazla yoğunlaşmasını ve olağanüstü bir çaba harcamasını gerektirmektedir. Bildirgeye katılıyor ve onu Parti içinde birliği yeniden kurma ve partiyi yaklaşmakta olan olaylara hazırlama girişimi olarak görüyorum. Şu anda Parti içinde herhangi bir biçim altında mücadele sorununun olamaması doğaldır. Merkez Komite’nin durumu akla yatkın şekilde değerlendirmesi ve hem Parti içinde hem de partili olmayan kitlede var olan hoşnutsuzluğu ortadan kaldıracak acil önlemleri alması son derece önemlidir.
A. Goltsman, V. Maksimovski, D. Sosnovski, Danişevski, O. Şmidel, N. Vaganyan, İ. Stukov, A. Lobanov, Rafail, S. Vasilçenko, Mikh. Zakov, A. M. Puzakov, N. Nikolaev
- Son dönemlerde Parti merkezlerinin işleyişine biraz uzak olduğumdan, giriş bölümündeki ilk iki paragrafa ilişkin düşüncemi saklı tutuyor; bildirgenin geri kalan kısmına katılıyorum.
Averin
- Ülkenin ekonomik ve siyasi durumuna ilişkin birinci bölümdeki açıklamaya katılıyorum. Parti içi durumu betimleyen bölümde bazı abartılar olduğunu düşünüyorum. Parti’nin birliğini korumak için derhal önlemler alınması kaçınılmazdır.
Boguslavski, P. Mesyatsev, T. Koreçko
- Bildirgenin ilk bölümündeki bir dizi düşünceye ve Parti içi duruma ilişkin bir dizi tanımlamaya katılmıyorum. Bununla birlikte, parti içinde şu anda var olan durum sağlıklı olmadığından, radikal önlemler alınması gerektiğine inanıyorum. Pratik önerileri tümüyle paylaşıyorum.
A. Bubnov, A. Voronski, V. Smirnov, E. Boş, I. Bıyk, V. Kossior, F. Lokatskov
- Ekonomik duruma ilişkin değerlendirmeye tümüyle katılıyorum. Siyasi diktatörlüğün güçsüzleştirilmesini şu anda tehlikeli buluyorum ama buna bir açıklık getirmek kaçınılmaz. Bir konferansın düzenlenmesini bütünüyle zorunlu buluyorum.
Kaganoviç, Drobnis, P. Kovalenko, A. E. Minkin, V. Yakovleva
- Pratik önerilere tümüyle katılıyorum.
B. Eltsin
- Bubnov yoldaşınkine benzer çekincelerle imzalıyorum.
L. Levitin
- Biçimini ve üslubunu onaylamasam da, içeriği beni pratiğe ilişkin bölümüne katılmaya ikna eden bu bildirgeyi, Bubnov ile aynı çekinceleri paylaşarak imzalıyorum.
İ. Paludov
- Ülkenin ekonomik durumundan söz eden birinci bölüme tam olarak katılmıyorum. Durum gerçekten son derece ciddi ve aşırı özenli bir yaklaşımı gerektiriyor ama Parti, kendisini bugüne kadar ona önderlik edenlerden daha iyi yönlendirecek insanları üretmemiştir. Parti içi duruma ilişkin olarak söylenenlerde tatmin edici bir gerçek payı olduğunu ve acil önlemler alınması gerektiğini düşünüyorum.
F. Sudnik
***
Dipnotlar
[1] Sovyetler Birliği’nde 1922 yılında kullanılmaya başlanan ve 1930’larda kullanımdan kaldırılan, 10 altın rubleye denk para birimi.
[2] E. H. Carr’ın notu: İmzaların, bu çevirin yapıldığı kopyadaki sıralamasından dolayı, özgün belgedeki düzenin korunup korunmadığından emin olmak mümkün değil.
***
İsimler Sözlüğü: “46’lar Bildirgesi” İmzacıları
Averin, Vasiliy Kuzmiç (1885-1945), 1904’ten itibaren Bolşevik Parti üyesi; 1921-23 Ukrayna’da Merkez Komite üyesi. 1923’ten itibaren havacılık endüstrisinde çalıştı, daha sonra Moskova-Kazan demiryolunun yönetim kurulu başkanlığını yaptı. 1937’de tutuklandı ve 8 yıl Düzeltici Çalışma Kampları’nda çalışmaya [ITL] mahkûm edildi. Kasım 1945’te serbest bırakıldı ancak 28 Aralık 1945’te bilinmeyen kişiler tarafından ofisinde öldürüldü.
Alski, Arkadiy (M.) Osipoviç (1892-1936), Mart 1917’den itibaren parti üyesi; 1921’den itibaren RSFSC Maliye Narkom [Halk Komiseri] Yardımcısı. 4 Şubat 1936’da tutuklandı; 4 Kasım 1936’da kurşuna dizildi.
Antonov-Ovseenko, Vladimir Aleksandroviç (1883-1938), Haziran 1917’den itibaren parti üyesi; 1901’den itibaren devrimci hareketin içinde; 1922’den itibaren İşçi ve Köylü Kızıl Ordusu (RKKA) Siyasi Direktörlüğü başkanı ve Cumhuriyetin Devrimci Askeri Konseyi (RVS) üyesi. 12 Ekim 1937’de tutuklandı; 10 Şubat 1938’de vuruldu.
Beloborodov, Aleksandr Georgieviç (1891-1938), 1907’den itibaren RSDİP üyesi; 1917’den itibaren Bolşevik Parti üyesi; 1923’ten itibaren RSFSC İçişleri Narkomu üyesi. 15 Ağustos 1936’da tutuklandı; 9 Şubat 1938’de kurşuna dizildi.
Boguslavski, Mihail Solomonoviç (1886-1937), 1917’den itibaren Bolşevik Parti üyesi; 1921’den itibaren Moskova Sovyeti başkan yardımcısı. 8 Ağustos 1936’da tutuklandı. Ocak 1937’de İkinci Moskova Duruşması’nda sanık. 1 Şubat 1937’de kurşuna dizildi.
Boş, Yevgenia Bogdanovna (1879-1925), 1901’den itibaren parti üyesi; profesyonel devrimci; 1922’den itibaren ağır hastalığı (kanser) nedeniyle MK tarafından tedavi için İtalya ve Almanya’ya gitmesi emredildi. 5 Ocak 1925’te intihar ederek öldü.
Breslav, Boris Abramoviç (S. V.) (1882-1938), 1903’ten itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren Moskova Askeri Bölgesi Siyasi Müdürlüğü başkanı. 31 Ekim 1937’de tutuklandı; 21 Nisan 1938’de vuruldu.
Bubnov, Andrei Sergeeviç (1884-1938), 1903’ten itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren RKP(b) MK Ajitasyon ve Propaganda Bölümü başkanı. RKP(b) MK aday üyesi. 1924-1937 arası MK üyesi. 17 Ekim 1937’de tutuklandı; 1 Ağustos 1938’de vuruldu.
Bıyk, Yosif Moiseeviç (1882-1936), 1918’den itibaren Bolşevik Parti üyesi; 1923’ten itibaren Halk Ekonomisi Yüksek Konseyi (VSNKh) Şeker Tröstü Denetleme Komisyonu başkanı. 10 Temmuz 1936’da tutuklandı; 5 Ekim 1936’da vuruldu.
Vaganyan, (Ter-Vaganyan) Vagarşak Arutiunoviç (1893-1936), 1912’den itibaren Bolşevik Parti üyesi; 1922-23’te Marksizmin Bayrağı Altında dergisinin editörü. İlk Moskova komplo davası olan 16’lar Davası sanığı; 26 Ağustos 1936’da kurşuna dizildi.
Vasilçenko, Semyon Filippoviç (1884-1937), 1901’den itibaren parti üyesi; 1920’den itibaren Moskovalı İşçi yayınevinin yönetim kurulu başkanı. Gosizdat’ta çalıştı. 28 Mart 1936’da tutuklandı; 1937’de kurşuna dizildi.
Venediktov, Aleksandr Georgieviç [Abrosimov] (1884-1932), 1904’ten itibaren parti üyesi; 1923’ten itibaren Devlet Yayınevi’nde yazı işleri ve ekonomi bölümünün başında. 21 Ağustos 1932’de öldü.
Voronski, Aleksandr Konstantinoviç (1884-1937), 1904’ten itibaren parti üyesi; 1921’den itibaren Krasnaia nov [Kızıl Bakir Toprak] dergisinin editörü; aynı zamanda 1922’den itibaren Prozhektor [İşaret] dergisinin editörü. 1 Şubat 1937’de tutuklandı; 13 Ağustos 1937’de vuruldu.
Goltsman, Abram Zinovyeviç (1894-1933), 1917’den itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren başkanlık kurulu üyesi ve VSNKh Ana Elektroteknik Müdürlüğü başkanı. Bir uçak kazasında öldü.
Danişevski, Karl Yuli. Hristianoviç (Jūlijs Kārlis Daniševskis) (1884-1941), 1900’den itibaren parti üyesi; 1921’den itibaren Kereste Endüstrisi Merkez Müdürlüğü başkanı; “Kuzey Ormanları” tröstünün yönetim kurulu başkanı. 16 Temmuz 1937’de tutuklandı; 8 Ocak 1938’de vuruldu.
Drobnis, Yakov Naumoviç (1890-1937), 1906’dan itibaren parti üyesi; 1923’ten itibaren SSCB Halk Komiserleri Konseyi’ne bağlı İdari-Mali Komisyon üyesi. 6 Ağustos 1936’da tutuklandı. Ocak 1937’de İkinci Moskova Duruşması’nda yargılandı. 1 Şubat 1937’de kurşuna dizildi.
Dudnik, F. [Akim Minoviç] (1881-1934), 1917’den itibaren Bolşevik Parti üyesi. 1923’te Sovyet Ukrayna’sında Tarım Halk Komiserliği üyesi. 1924’ten itibaren Ukrayna Komünist Partisi Merkez Komitesi Prezidyum üyesi. 14 Mart 1934’te öldü.
Zakov, Mihail Petroviç (1893-1936), 1911’den itibaren parti üyesi; 1923’ten itibaren Kızıl Profesörler Enstitüsü’nde öğrenci. 1925-27 yılları arasında Moskova’daki Sun Yat Sen Üniversitesi’nde ders verdi. 1936’da tutuklandı ve kurşuna dizildi.
Kassior, (Kosior) Vladislav Vikentieviç (1891-1938), 1907’den itibaren parti üyesi; Trud [İşçi] gazetesinin editörü. 1921 yılında Demokratik Merkeziyetçilik grubunun üyesi. 1925-26’da Paris’te Vneştorgbank temsilcisi. 1936 yılında Vorkuta’daki Uhpeçlag kampında beş yıl hapse mahkûm edildi. 11 Ocak 1938’de idama mahkûm edildi; 30 Mart 1938’de diğer Muhaliflerle birlikte kurşuna dizildi.
Kovalenko, P. A. (1889-1937), 1911’den itibaren parti üyesi; 1920’den itibaren Pravda gazetesinde yazar. 1937’de tutuklandı ve kurşuna dizildi.
Koganoviç, Pyotr Kirilloviç (1887-1937), 1905’ten itibaren parti üyesi; 1921’den itibaren Tsentrosoiuz yönetim kurulu üyesi. 1937’de tutuklandı ve kurşuna dizildi.
Levitin, Mark Filippoviç (1891-1938), 1909’dan itibaren RSDİP üyesi; 1916’dan itibaren Bolşevik Parti üyesi; VSNKh ve STO (Emek ve Savunma Konseyi) kurumlarında görev aldı. 10 Kasım 1937’de tutuklandı; 8 Şubat 1938’de kurşuna dizildi.
Lobanov, Mihail (A.) İvanoviç (1887-1937), 1904’ten itibaren parti üyesi; RKP(b) Moskova Komitesi’nde çalıştı. 9 Mart 1937’de vuruldu.
Lovatskov, Filipp İvanoviç (1881-1937), 1904’ten itibaren parti üyesi; 1923’te Ural Bölge Halk Ekonomisi Konseyi Başkanlık Kurulu başkanı. 2 Temmuz 1937’de tutuklandı; 30 Ekim 1937’de vuruldu.
Maksimovski, Vladimir Nikolaeviç (1887-1941), 1903’ten itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren RSFSC aydınlanma narkom yardımcısı; Timiryazev Tarım Akademisi profesörü ve dekanı. 27 Temmuz 1937’de tutuklandı, beş yıl sürgün cezasına çarptırıldı. Sürgünde öldü.
Mesyatsev, Pavel Aleksandroviç (1889-1938), 1906’dan itibaren parti üyesi; 1921’den itibaren askeri kurul üyesi, daha sonra RSFSC Tarım Halk Komiserliği tam yetkili temsilcisi. 21 Ağustos 1937’de tutuklandı; 8 Şubat 1938’de vuruldu.
Minkin, Aleksandr Eremeeviç (1887-1955), 1903’ten itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren Komintern Yürütme Komitesi’nde çalıştı; 1923’ten itibaren Narkomtorg kurulu üyesi. 1924-26’da Glavkotsesskom üyesi. 1939’da sekiz yıllığına Düzeltici Çalışma Kampı’na [ITL] gönderildi; 1948’de yeniden tutuklandı ve 10 yıl ITL’ye mahkûm edildi; 13 Ocak 1955’te hapisteyken öldü.
Muralov, Nikolay İvanoviç (1877-1937), 1903’ten itibaren parti üyesi; 1921’den itibaren Moskova Askeri Bölgesi komutanı. 1925-26’da Gosplan başkanlık divanı üyesi. 17 Nisan 1936’da tutuklandı; İkinci Moskova Duruşması sanığı; 1 Şubat 1937’de kurşuna dizildi.
Nikolaev, Nikolay İlyiç (Bezchetvernoi) (1895-1937), 1914’ten itibaren parti üyesi; Komünist gazetesinin editörü. 1922’den itibaren Krasnaia nov yayınevinin yönetim kurulu başkan yardımcısı. 4 Eylül 1936’da tutuklandı; 29 Mayıs 1937’de vuruldu.
Osinski, N. (Obolenski, Valerian Valerianoviç) (1887-1938), 1907’den itibaren Bolşevik Parti üyesi; 1920-21’de Demokratik Merkeziyetçilerin liderlerinden biri; 1921’den itibaren Tarım RSFSC narkom yardımcısı; VSNKh başkan yardımcısı; 1923’ten itibaren SSCB’nin İsveç büyükelçisi. 14 Ekim 1937’de tutuklandı; 1 Eylül 1938’de vuruldu.
Poliudov, Yevgeni Venediktoviç (1887-1937), 1907’den itibaren parti üyesi; 1923’ten itibaren Maliye Halk Komiserliği Collegium üyesi. 30 Nisan 1937’de tutuklandı; 9 Eylül 1937’de vuruldu.
Preobrajenski, Yevgeni Alekseeviç (1886-1937), 1903’ten itibaren parti üyesi; 1920-21 Merkez Komitesi sekreteri; 1921-27 Pravda’nın yayın kurulu üyesi; 1921’den itibaren Merkez Komite Finans Komitesi başkanı ve Maliye Halk Komiserliği üyesi; RSFSC Halk Aydınlanma Komiserliği’nin önemli isimlerinden. Preobrajenski 1920’lerde Sovyet ekonomisinin en etkili isimlerinden biriydi. Aralık 1936’da tutuklandı; 13 Temmuz 1937’de vuruldu.
Puzakov, Aleksey Mihailoviç (1884-1937), 1905’ten itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren RKP(b) Kursk Bölge Komitesi sekreteri; 1923’ten itibaren sekreter, ardından Bölge Kontrol Komisyonu başkanı. 31 Mayıs 1934’te tutuklandı, beş yıl ITL’ye mahkûm edildi. 1 Ekim 1937’de ölüm cezasına çarptırıldı ve 8 Aralık 1937’de kurşuna dizildi.
Piatakov, Yuri (G.) Leonidoviç (1890-1937), 1910’dan itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren Gosplan başkan yardımcısı; 1923’ten itibaren SSCB Halk Ekonomisi Yüksek Konseyi başkan yardımcısı. “46’lar Bildirgesi” sırasında RKP(b) Merkez Komitesi üyesiydi. 1920’lerde Sovyet ekonomisinin en etkili isimlerinden biriydi. 13 Eylül 1936’da tutuklandı; İkinci Moskova Duruşması sanığı; 1 Şubat 1937’de kurşuna dizildi.
Rafail, (Farbman Rafail Borisoviç) (1893-1966), 1910’dan itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren Moskova Halk Eğitimi Dairesi başkanı. 14 Ocak 1933’te tutuklandı; 16 Nisan’da üç yıl ITL’ye mahkûm edildi. 1935’ten 1956’ya kadar kamplarda kaldı. 1956-66 yılları arasında birkaç kez itibar iadesi reddedildi.
Rozengolts, Arkadi Pavloviç (1889-1938), 1905’ten itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren RSFSC Maliye Halk Komiserliği komisyonu üyesi; 1923’ten itibaren Hava Kuvvetleri Ana Müdürlüğü başkanı; SSCB Devrimci Askeri Konseyi üyesi. 7 Ekim 1937’de tutuklandı; Üçüncü Moskova Duruşması sanığı; 15 Mart 1938’de kurşuna dizildi.
Sapronov, Timofei Vladimiroviç (1887-1938), 1911’den itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren VTsIK [Tüm Rusya Merkez Yürütme Komitesi] sekreteri ve Prezidyum üyesi. 1935 yılında tutuklandı, ITL’ye mahkûm edildi. 1935-Ağustos 1937 arası Verhneuralsk kampındaydı; 28 Eylül 1937’de kurşuna dizildi.
Serebriakov, Leonid Petroviç (1888-1937), 1905’ten itibaren parti üyesi; Sekizinci Kongre’den itibaren Merkez Komite üyesi; 1919-21 Merkez Komite sekreteri; 1922’den itibaren ulaştırma narkom yardımcısı. 17 Ağustos 1936’da tutuklandı; İkinci Moskova Duruşması sanığı; 1 Şubat 1937’de kurşuna dizildi.
Smirnov, Vladimir Mihayloviç (1887-1937), 1907’den itibaren parti üyesi; 1921’den itibaren collegium üyesi ve SSCB Gosplan’ın finans bölümü başkanı. 1930’da tutuklandı; 1930-Mayıs 1937 arası Suzdal, ardından Verkhe-Uralsk Verhneuralsk kampındaydı. 26 Mayıs 1937’de vuruldu.
Smirnov, İvan Nikitiç (1881-1936), 1899’dan itibaren parti üyesi; 1923’ten itibaren SSCB Posta ve Telgraf Halk Komiseri. 1 Ocak 1933’te tutuklandı. 1 Ocak 1933’ten Ağustos 1936’ya kadar merkezi OGPU-NKVD hapishanesinde tutuldu. Birinci Moskova Duruşması sanığı; 25 Ağustos 1936’da kurşuna dizildi.
Sosnovski, Lev Semyonoviç (1886-1937), 1904’ten itibaren parti üyesi; 1918’den itibaren Bednota ve Kommunar gazetelerinin baş editörü. 1923-27’de Pravda yayın kurulunda. Tekrar tekrar tutuklandı ve hapsedildi; son olarak 23 Ekim 1936’da tutuklandı; 3 Temmuz 1937’de kurşuna dizildi.
Stukov, İnnokenti Nikolaeviç (1887-1936), 1905’ten itibaren parti üyesi; 1923’ten itibaren Moskovskii rabochii yayınevinin baş editörü. Gosplan üyesi. 21 Mart 1936’da tutuklandı; 4 Kasım 1936’da vuruldu.
Koreçko, Taras (G.) İvanoviç (1893-1937), 1914’ten itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren Leningrad Üniversitesi yönetim kurulu üyesi, bölgesel basın işleri departmanı başkanı, Tsentrokhim’in Leningrad departmanı collegium üyesi. 1936 yılında tutuklandı, 1936-1937 yılları arasında ITL’de kaldı. 18 Eylül 1937’de idama mahkûm edildi; 27 Kasım 1937’de kurşuna dizildi.
Şmidel, Oskar Karloviç (1889-1937), 1917’den itibaren parti üyesi; 1922’den itibaren RKP(b) parti hücresi sekreteri ve Moskova’nın Hamovniçeski bölgesindeki “Kauçuk” fabrikasının saymanı. 17 Haziran 1937’de tutuklandı; 7 Ekim 1937’de vuruldu.
Eltsin, Boris Mihayloviç (1875-1937), 1897’den itibaren parti üyesi; 1921’den itibaren Collegium başkanı ve Glavpolitprosvet yönetim kurulu üyesi. 1928’de Sovyet Sol Muhalefeti’nin genel sekreteriydi. Üç çocuğu da Muhalefet üyesiydi. Ocak 1935’te tutuklandı, beş yıl ITL’ye mahkûm edildi; 27 Kasım 1937’de vuruldu.
Yakovleva, Varvara Nikolaevna (1884-1941), 1904’ten itibaren parti üyesi; 1920’den itibaren RKP(b) Moskova Komitesi sekreteri; 1921’den itibaren RKP(b) MK Sibirya Bürosu sekreteri; 1922’den itibaren RSFSC Aydınlanma Halk Komiseri Yardımcısı. 27 Eylül 1937’de tutuklandı; 11 Eylül 1941’de Orlov NKVD hapishanesinde yargılanmadan kurşuna dizildi.