Romanyalı Ford işçileri uluslararası çağrı yapmalı!

Dünya Sosyalist Web Sitesi (WSWS) Otomotiv İşçileri Bülteni, Romanya Craiova’da bulunan Ford fabrikası işçilerinin militan başkaldırısını memnuniyetle selamlar; Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya genelindeki otomotiv işçilerini onların cesur mücadelesini desteklemeye çağırır.

Bütün dünyadaki otomotiv işçileri, bu mücadeledeki konulara aşinadır: yoksulluk düzeyindeki ücretler, ardı arkası kesilmeyen taviz talepleri, işten çıkarma ya da fabrika kapatma tehdidi altında işin hızlandırılması ve işçi sınıfı örgütleri olarak değil ama şirketlerin araçları olarak çalışan sendikalar.

 

21 Aralık’ta, tahminen 1.000 işçi, Ford Craiova Otomobil Sendikası ile Ford Romanya arasında imzalanan berbat bir anlaşmaya karşı çıkmak için fiili bir grev gerçekleştirdiler. 2016’da 16,3 milyar dolar ve 2017’nin ilk üç çeyreğinde 9,4 milyar dolar brüt kar yapan Ford, fabrikadaki 4.200 işçinin, kıdemli işçilerin ücretlerinin dondurulmasını ve yeni işe girenlerin ücretinin mevcut asgari ücretin yüzde 5 altında (ayda sadece 300 avro) olmasını kabul etmesini istiyor. Ford, ayrıca, fazla çalışma ücretlerinde bir indirim ve “operasyonel talepler gerektirdiğinde” “esnek” çalışma saatleri talep ediyor.

Ford ve sendika, işçilere şantaj yapmak için kitlesel işsizlik tehdidini kullanıyor. Ford Romanya’nın şefi John Oldham, 13 Aralık’taki bir iç yazışmada, şunları yazmıştı: “Craiova fabrikası için bu kritik anda neyin önemli olduğu üzerine kafa yormamız gerekiyor: daha yüksek bir ücret artışı mı yoksa bu fabrikanın geleceğini sağlama almak mı? Mevcut siyasi ve ekonomik açıdan istikrarsız ortamda, bu yılki görüşmenin önemini anladığınızı umuyoruz.”

ABD merkezli şirket, ayrıca, Romanya hükümetinin yeni bir vergi yasasını işçilere karşı bir çekiç olarak kullanıyor. 1 Ocak’ta yürürlüğe girecek olan yeni yasa, sağlık hizmeti ve diğer sosyal hakların masraflarını patronlardan alıp neredeyse tümüyle işçilerin sırtına yükleyecek. Oldham, işçilerin mevcut anlaşmayı reddetmeleri durumunda, işçilerin üstleneceği daha yüksek vergileri herhangi bir şekilde telafi etmeyecek ve maaşların fiilen yaklaşık yüzde 25 azalmasına yol açacak olan “çok daha küçük bir teklif” sunacağı uyarısında bulunmuştu.

Bu tehditlere meydan okuyan yüzlerce işçi, geçtiğimiz Perşembe günü “Hırsızlar, Hırsızlar” ve “Burada kölelik var” sloganları atarak fabrikada iş bıraktı. İkinci vardiyaya gelen işçiler, “Onurumuzu kazanana kadar eve gitmeyeceğiz.” diye bağırarak greve katıldılar. Mücadelenin ön safında, Ford’un EcoSport pikapı faaliyete geçirmesi için bu yılın başlarında işe alınmış 1.700 işçinin çoğunu kapsayan genç işçiler vardı.

Grev, şirket yönetimi ile gizlice anlaşmış ve onun taleplerini tek taraflı olarak dayatmış olan şirket yanlısı sendikaya açık bir başkaldırıydı. Sendika, işçileri montaj hattına geri döndürmek amacıyla, bu tür bir anlaşmayı asla imzalamamış olduğunu iddia etti. Ancak o, iki gün sonra, 31 Aralık’ta sona erene kadar eski toplu sözleşme altında faaliyet gösterdiği için protestoları “yasadışı” olarak gördüğünü söyleyen bir iç yazışma yayınladı. Sendika, 21 Aralık’ta imzalamış olduğu anlaşmayı “yasal” olarak görüyordu ve onun 1 Ocak’ta yürürlüğe girmesinden gurur duyacaktı.

Ford Craiova işçileri, ABD merkezli otomotiv devi ile mücadele ederken, tüm dünyadaki otomotiv işçileri adına bir duruş sergiliyorlar. Romanya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Polonya, Sırbistan ve diğer Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri, uzun süredir, Avrupa egemen sınıfının, çok uluslu şirketlerin ucuz emeği sömürebildiği ve Batı’daki ücretleri ve çalışma koşullarını geriletmek için “Doğu’ya genişleme” tehdidini kullanabildiği “Meksika”sı işlevi görmektedir.

Volkswagen, Renault, GM, Daewoo, Ford ve diğer küresel otomotiv üreticileri ve tedarikçileri, Stalinist rejimlerin bölgede kapitalizmi yeniden kurmasının ardından, devlete ait fabrikalarını hibe fiyatına satın almak için buraya üşüştüler. Romanya’daki mevcut ücretler saatte 2 avro dolayında ki bu, bir Alman otomotiv işçisinin toplam emek maliyetinin yüzde 10’undan daha azdır.

İşçilere vergi artışı dayatan iktidardaki Sosyal Demokrat Parti, bir zamanlar Romanya’yı yönetmiş olan Stalinist partinin bir devamıdır. Ülkelerini dünya şirketleri için köle emeği platformlarına dönüştüren ve aşırı sağcı partilerin yükselmesinin koşullarını yaratan sosyal demokratlar ile onların Doğu Avrupa genelindeki ortakları, serbest piyasa politikalarını benimsemiş ve zehirli milliyetçiliği teşvik etmişlerdir. Romanya hükümeti, yabancı sermayeyi çekmek için daha fazla vergi teşvikleri teklif ederek ve özel ekonomik bölgeleri genişleterek, bölgenin geleneksel otomotiv üreticilerinin (Polonya, Slovakya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti; Vişegrad Dörtlüsü) altını oymaya çalışıyor.

Küresel otomotiv devleri, işçi sınıfını sömürme konusunda uluslararası bir stratejiye sahiptir. Sektörden bir uzmanın Financial Times’a söylediği gibi, “Artık orta ve doğu Avrupa’ya gelen yatırımcılar beş ya da yedi yıl öncekinden çok farklı bir şekilde davranıyor. Bir işletme perspektifinden… İnsanlar ulusal düşünceler hakkında düşünmüyor; bölgeye yatırım yapıyorlar.”

Ancak sendikalar, tüm Avrupa’da, ABD’de ve dünya genelinde, bütünüyle milliyetçidir. Onlar, işçileri küresel şirketlere ve kapitalist hükümetlere karşı ortak bir mücadelede birleştirmek şöyle dursun; onları, kardeşi kardeşe kırdıran dibe doğru bir yarışta karşı karşıya getirerek şirketlere yardım ve yataklık ediyorlar.

Almanya’da, otomotiv işçileri sendikası IG Metall, Doğu Almanya’da ve Doğu Avrupa’da kapitalizmin yeniden kurulmasını coşkuyla karşılamıştı. Her bir büyük araba şirketinin denetim kurulunda yer alan IG Metall, Doğu Avrupalı işçilerin asgari ücretlerle sömürülmesini aktif biçimde desteklemiş ve bunu, Almanya’daki işçilere şantaj yapmak için kullanmıştır. Bu, işgününün ücret artışları olmaksızın uzamasına, yeni işe alınanların ücretlerinde çarpıcı bir düşüşe ve yarı zamanlı, geçici ve yevmiyeli işçilerin kullanımının genişlemesine yol açmıştır. Bu tavizlerin hiçbiri, tek bir işi bile kurtarmadı.

2014’te, IG Metall, Belçika’nın Gent kentindeki Ford fabrikasının kapatılmasını destekledi. Ford fabrikasında 4.600 işçi ve tedarikçi şirketlerdeki 5.000 işçi işini kaybetti. IG Metall, aynı yıl, şirket yönetiminin üretimin bir kısmını Craiova’nın da aralarında olduğu Doğu Avrupa kentlerine taşıma tehdidinde bulunmasının ardından, Köln ile Saarlouis’deki Ford fabrikalarındaki 24.000 işçi için büyük işten çıkarmaları, esnek çalışma saatlerini ve ücret kesintilerini kabul etti.

Şimdi, Fransa’daki Macron hükümeti, geçici işçilerin kullanımını genişletecek ve şirketlere işçileri istedikleri zaman işten atmak üzere Amerikan tarzı yetki verecek olan şirket yanlısı çalışma “reformları”nı dayatmak için toplu işten çıkarma tehdidini kullanıyor.

Aynı şey, Birleşik Otomotiv İşçileri (UAW) sendikasının, ücretleri aşağı çekmek için otomotiv patronları ile işbirliği yaparken, uzun süredir Meksika’daki, Çin’deki ve başka ülkelerdeki işçileri sözde “Amerikan işlerini çalmak” ile suçlayarak milliyetçilik zehiri yaydığı ABD için de geçerlidir. Bunların karşılığında, UAW’ye, GM’den, Ford’dan ve Fiat Chrysler’den şirket hisse senetleri ve rüşvetler biçiminde milyarlar verildi. Bu konuda federal bir ceza davası devam ediyor ve UAW bürokratları binlerce dolarlık şirket ödemeleri karşılığında şirketlerin maşası olarak hizmet etme suçunu kabul ettiler.

Romanyalı işçilerin grevi, işçi sınıfının, bütün dünyada sendikaların desteğiyle sürdürülen bitmek bilmez saldırılara yönelik artan muhalefetinin parçasıdır. 2017 yılında, Sırbistan’daki Fiat işçileri ve Slovakya’daki Volkswagen işçileri, köle emeği ücretlerine ve koşullarına karşı greve gittiler. Son birkaç yılda, Çin’deki ve Hindistan’daki otomotiv işçileri büyük mücadelelere girdiler ve 2015’te ABD’deki otomotiv işçileri yozlaşmış UAW’ye karşı başkaldırılar.

İşleri ve yaşam standartlarını savunmak üzere başarılı bir mücadele yürütmek için, işçi sınıfının dünya çapındaki mücadelelerini birleştirecek ve işçileri şirketlere ve onların suç ortağı sendikalara karşı mücadelede bir araya getirecek yeni örgütlenmeler gerekiyor.

Dünya Sosyalist Web Sitesi Otomotiv İşçileri Bülteni, Romanyalı Ford işçilerini, işçi sınıfının haklarını savunmak için şirketin, sendikanın ve Romanya siyaset kurumunun etkisinden arınmış, görevi bağımsız bir yol çizmek olması gereken bir taban komitesi kurmaya çağırıyor.

Romanya genelinde, işçiler, hükümetin önerdiği vergi revizyonu ile mücadele etmeye hazırdır. Ancak taban komitesinin ilk görevi, destek için Romanya, Avrupa ve dünya genelindeki otomotiv işçilerine ulaşmak olacaktır.

Ulusötesi şirketler, işçi sınıfına karşı savaş yürütmek için uluslararası bir stratejiye sahipler. Bu yüzden, işçiler de, çıkarlarını savunmak için sınıf mücadelesi yürütmek üzere kendi uluslararası stratejilerini geliştirmeliler. Dünya genelindeki kardeşlerinden yalıtılmış Craiova işçileri, çok uluslu şirketlerin ve onların sendikal müttefiklerinin elinde rehindir. Ama Romanyalı işçiler uluslararası meslektaşları ile aynı sorunlarla karşı karşıyalar ve birleştiklerinde muazzam bir toplumsal güce sahipler. Şirketin karları işçilerin emeğinin sömürüsünden geliyor.

Craiova’daki işçiler, en militan ve güvenilir iş arkadaşlarının kimler olduğunu biliyorlar. Bu işçiler, son haftalarda, eşitsizliğe ve şirket-sendika diktatörlüğüne karşı bir tavır almak için işlerini ve geçimlerini riske atarak kendilerini kanıtlamışlardır. Bu işçilerin en cesurları ve ilkelileri, bir komiteye önderlik etmek üzere demokratik bir şekilde seçilmelidir. Onlar, bunun ardından, bizzat işçiler tarafından geri çağrılmaya tabi olacaktır. Yeni ve eski işçileri ortak bir mücadelede birleştirmek için kitlesel toplantılar düzenlenmelidir. Şirket ve sendika, birleşmiş işgücünün cezalandırıcı işten çıkarmalara karşı çıkacağını; bunların ifşa edileceğini ve halka duyurulacağını bilmelidir. İşçilerin planlama ve iletişim için kullandıkları sosyal medya grupları, sendikanın ajanlarından ve şirketin muhbirlerinden temizlenmelidir.

Romanya’da, işçileri kendi örgütlerine katılmaya ve örgütlenmeyi ve görüşmeleri kendi bürokratlarına bırakmaya teşvik etmeye çalışabilecek çok sayıda ulusal sendika bulunuyor. Bu, büyük bir hata olur! Sendikalar, resmen şirketlere bağlanmış olmayanlar bile, işçileri yalnızca yalıtacak ve gelecekteki satışları hazırlayacaktır. Onların hiçbirinin uluslararası şirketler ile mücadele edecek uluslararası bir stratejisi yok. Onlar, vergi revizyonunundan sorumlu siyasi partilere tabi, güvenilmez örgütlerdir. Craiova işçilerinin mücadelesinin başarısını, sendikalardan ve burjuva partilerden bağımsızlıklarını kaybetmeme, yalıtılmışlıklarını kırma ve dünya genelindeki yoldaşları Ford işçileri ile bağlantı kurma becerileri belirleyecektir.

Dünya Sosyalist Web Sitesi Otomotiv İşçileri Bülteni, dünyanın dört bir yanındaki işçileri Craiova işçilerinin mücadelesi hakkında eğitmeye çalışan tek uluslararası yayındır. Biz, makalelerimizi dağıtıyor ve Romanyalı Ford işçilerinin mücadelelerini ABD genelindeki ve başka yerlerdeki otomotiv işçileri ile tartışıyoruz. Romanyalı Ford işçileri, mücadelelerinin çok sayıda otomotiv işçisi tarafından dikkatle takip edildiğini ve desteklendiğini bilmeliler.

Birçok Romanyalı Ford işçisi, Dünya Sosyalist Web Sitesi (WSWS) ile kısa süre önce tanıştı. Biz, devrimci sosyalist bir yayın organıyız ve Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’ne (DEUK) bağlıyız. Eğilimimiz, 1917 Rus Devrimi’nin Vladimir Lenin ile birlikte önderi olan Lev Troçki tarafından 1938’de kuruldu. Troçki, Mexico City’de Stalinist bir ajan tarafından öldürüldü.

Bizler, toplumun servetini üreten işçilerin toplumsal haklarının şirket ve mali sektör oligarklarının akıl almaz miktarda kişisel servet biriktirmesinin önüne geçmesi gerektiğini; bunun da sosyalizm uğruna bir mücadeleyi gerektirdiğini düşünüyoruz.

Loading