75 yıl önce: Troçkistlerin Nazi işgali altındaki Avrupa’da düzenlenen konferansının haberi

4 Kasım 1944’te, o dönem ABD’deki Troçkist parti olan Sosyalist İşçi Partisi’nin (SWP) gazetesi Militant, Avrupa’da bulunan beş Troçkist partinin Şubat ayında Fransa’da düzenlenen konferansını haber yaptı. Baş sayfadaki haber, “Fransa’da Nazi Terörü altında Şubat ayında düzenlenen toplantı hakkında ilham verici haberler geldi,” başlığı altında yayımlandı.

Haberde, Dördüncü Enternasyonal’in İkinci Dünya Savaşı sırasında karşı karşıya olduğu muazzam güçlüklerin ve faşist, demokratik emperyalist ve Stalinist rejimlerin baskısının bir göstergesi olarak, SWP’nin toplantının düzenlenmiş olduğunu Britanya’daki Devrimci Komünist Parti’den önceki ay gelen bir mektupla öğrendiği belirtiliyordu.

Militant’ın manşeti

Militant, aldığı bilgiyi, “Amerika’daki sınıf bilinçli işçiler için en ilham verici nitelikte haberler” ve “Troçkizmin fikirlerinin ve örgütünün yenilmez gücünün” kanıtı olarak tanımlıyordu. Konferans, şunu gözler önüne sermişti: “Avrupa Troçkist hareketi, Nazilerin korkunç baskısı altında hayatta kaldı. Dört yıllık Nazi terörü döneminde, Avrupalı yoldaşlarımız ve fikirdaşlarımız, emperyalist sansürün demir duvarını yarıp geçtiler.”

Altı günlük konferansa, Fransa’dan, İspanya’dan, Yunanistan’dan, Belçika’dan ve Almanya’dan Troçkistler katılmıştı. Konferans, Dördüncü Enternasyonal’in bir Avrupa yürütme komitesinin ve sekreterliğinin kurulmasıyla sonuçlanmış ve emperyalist güçlerin ve resmi direniş hareketlerinin II. Dünya Savaşı’nın ardından burjuva düzeni yeniden kurma hazırlıklarına karşı devrimci, enternasyonalist bir program uğruna mücadeleyi tartışmıştı.

Britanyalı yoldaşlardan gelen mektup, toplantıya katılan ulusal şubelerin tamamının Nazi baskısına uğramış olduğunu belirtiyor ve “Fransa’da, Hollanda’da, Yunanistan’da ve Belçika’da” düzinelerce Troçkistin vurulmuş olduğunu ifade ederek şöyle devam ediyordu: “Yüzlercesi de tutuklanıp Almanya’ya sürüldü. Önde gelen yoldaşlar arasında: Fransa’da önderlikte yer alan sekiz üye; Belçika’da, parti sekreteri dahil iki önder Almanya’ya sürüldü. Yunanistan’da, parti sekreteri C. Poulipoulos, önderlikte yer alan iki üyeyle beraber vuruldu. Fransa’daki Alman grubunun önde gelenlerinden Wintley yoldaş, kısa süre önce Gestapo tarafından öldürüldü."

Mektup, Nazilerin uğradığı yenilgilerin Troçkistlerin koşullarını hafiflettiğini belirtiyordu. Fransa’da, fabrika işgallerinin ve grevlerin damgasını vurduğu yarı isyancı bir harekete dikkat çekiliyor; işçi konseylerinde bir dizi fabrika komitesinin kurulmuş olduğu belirtiliyor ve şunlar ifade ediliyordu: “Bu fabrika komitelerinin çoğunun başında, Partili yoldaşlar,” yani Troçkistler “var.”

Loading