Taban Komitelerinin Uluslararası İşçi İttifakı (TK-Uİİ), tüm Birleşik Otomotiv İşçileri (UAW) sendikası üyelerinin koordineli bir şekilde harekete geçmesi ve fabrikaların kapatılmasını ve toplu işten çıkarmaları durdurmak için her fabrikada taban komitelerinin kurulması çağrısında bulunmaktadır.
Geçtiğimiz haftalarda Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Stellantis fabrikalarında çalışan binlerce işçi işten çıkarıldı. Çıkarılanlar arasında Şubat ayı sonunda kapatılan Illinois Belvidere’deki montaj fabrikasında çalışan 1.350 işçi de bulunuyor. Detroit banliyösündeki Sterling Heights Montaj Tesisi (SHAP) ve Warren Kamyon Montaj Tesisi’ndeki yüzlerce işçinin yanı sıra kuzey Ohio’daki Toledo Montaj Kompleksi’ndeki Jeep işçileri de önümüzdeki haftalarda işten çıkarılacak.
Geçen ay yapılan UAW Özel Pazarlık Kongresi’nde, bu yaz Stellantis ile yapılacak görüşmeleri yönetecek olan yeni seçilmiş Başkan Yardımcısı Rich Boyer, şirketin çok daha fazla kesinti planladığını itiraf etti. Toledo kompleksinde, yakınındaki Toledo İşleme Fabrikası’nda ve Dundee (Michigan), Trenton (Michigan) ve Kokomo’daki (Indiana) motor ve şanzıman tesislerinde ek işten çıkarma tehditleri olduğunu söyledi. Boyer kaç kişinin işten çıkarılacağını açıklamadı ancak bazı yerel sendika yetkililerine göre önümüzdeki aylarda erken emeklilik ve “gönüllü işten ayrılmalar” yoluyla 4.200 kadar işçi işten çıkarılabilir.
Başkan Shawn Fain yönetimindeki UAW bürokrasisi bu saldırılara karşı çıkmak için tek bir somut eylem önermemiştir. Aksine UAW 140. Şube yetkilileri tarafından Warren Truck işçilerine gönderilen bir mesajda, Stellantis yöneticilerinin “maliyet düşürme planında sendikanın katkısını” talep ettiği belirtildi.
İşten çıkarmalar Stellantis ile sınırlı değil. Ford, 2022 yılının sonunda, bir zamanlar 1.300 işçinin çalıştığı Romeo’daki (Michigan) motor fabrikasını kapattı. Şirket ayrıca Chicago Montaj Fabrikası için yeni bir ürün tasarlamayı reddederek buradaki 4.000’den fazla işçinin ve çevredeki presleme ve yedek parça fabrikalarında çalışan binlerce işçinin işini tehdit ediyor. ABD dışında Ford, Stellantis ve diğer otomotiv üreticileri bir yandan istihdamı azaltırken, diğer yandan da işçileri yeni elektrikli araç yatırımlarına ilişkin hayali vaatler karşılığında maliyet kesintilerini kabul etmeleri için kardeş kavgasına sürüklüyor.
Ancak bu işten çıkarmalar sadece açılış salvosudur. Küresel otomotiv üreticileri, sektör elektrikli araç (EV) üretimine geçerken uluslararası çapta devasa küçülme planlarını hızlandırıyor. Şirketler, içten yanmalı motorlu (ICE) araçlara göre daha az parça ve yarıdan daha az işçilik saati gerektiren elektrikli araçların daha basit tasarımından yararlanarak daha fazla kâr elde etmek için yüz binlerce işi yok etmeyi planlıyor. Geçen yılın sonlarında Ford CEO’su Jim Farley, elektrikli araç üretiminde yüzde 40 daha az işçi gerekeceğini ve “fırtına bulutlarının” yaklaştığını söylemişti.
Geleneksel Kuzey Amerikalı ve Avrupalı otomotiv üreticilerinin, Tesla ve Çin’in büyüyen yerli üreticileri de dahil olmak üzere var olan egemen oyunculara karşı acımasızca rekabetçi elektrikli araç pazarında kâr elde edebilmek için işçilik maliyetlerini en aza indirmeleri gerekiyor. Stellantis CEO’su Carlos Tavares yılın başında gazetecilere verdiği demeçte, “Maliyet yapımızı optimize etmezsek, elektrifikasyonun ek maliyetini karşılayamayız,” dedi. Tavares, daha fazla “destek görmeyen kararların alınması gerekeceğini” de sözlerine ekledi.
Eğer durdurulmazsa, otomotiv endüstrisindeki işlerin neredeyse yarısının yok olması Detroit, Toledo, Flint, Cleveland gibi onlarca yıldır sanayisizleşmeden zarar gören şehirler için toplumsal bir felaket olacaktır. Bu durum daha fazla yoksulluğa, okulların kapanmasına, terk edilmiş evlere, uyuşturucu bağımlılığına, intiharlara ve başka trajedilere yol açacaktır.
Ancak otomotiv işçileri, işlerine ve yaşam standartlarına yönelik daha fazla saldırıyı kabul etmeye razı değiller. Pandemi boyunca iş arkadaşlarının ve aile üyelerinin öldüğünü gören ve on yılların en yüksek enflasyon oranları nedeniyle gerçek gelirlerinde yıkıcı bir kayıp yaşayan ABD’deki 140.000 GM, Ford ve Stellantis işçisi ile Kanada’daki 20.000 işçi, Eylül ortasında toplu sözleşmeler sona erdiğinde önemli kazanımlar elde etmeye kararlı. İşçiler enflasyonu telafi edecek zamlar, hayat pahalılığı korumalarının yeniden sağlanması, iki kademeli ücret sisteminin kaldırılması, işçiler ve emekliler için sağlık yardımları, tam ücretli emeklilik ve geçici işçilerin endüstriyel köleliğine son verilmesini istiyor. Yedek parça, kamyon imalatı, havacılık, tarım ve inşaat ekipmanları sektörlerinde çalışan yüz binlerce işçi de aynı duyguları paylaşıyor.
UAW bürokrasisi iş kıyımı tehdidinin tamamen farkında ve bunu tabandaki işçilerden kasıtlı olarak gizliyor. Fain geçen hafta Otomotiv Basın Birliği’ne yaptığı açıklamada gazetecilere, otomotiv yöneticileriyle temas halinde olduğunu söyledi. Fain, “Şirketlerle çalışmak istiyorum. Onlarla iyi bir ilişkiye sahip olmak istiyorum,” dedikten sonra “Ama eğer üyelerimize saygılı davranmazlarsa ve haklarını vermezlerse, o zaman sorun yaşarız” diye atıp tuttu.
Fain ve UAW aygıtının geri kalanının başlıca kaygısı, tabandaki işçilerin patlayıcı muhalefetini kontrol altına almaktır. UAW bürokrasisinin pazarlık masasında dile getireceği tek “talep”, işten çıkarılan on binlerce işçiyi elektrikli araç üretimi için “yeniden eğitmek” ve daha sonra bu işçileri otomotiv üreticilerine yarı fiyatına sağlamak da dahil olmak üzere, otomotiv patronlarının bu geçişi yönetmesine yardımcı olmaktır. Ödül olarak UAW, üyelerinin 16,50 dolar ve en fazla 20 dolar kazandığı Ohio’daki GM-LG Chem ortak girişimi gibi yerlerde acımasızca sömürülen işçilerden aidat toplamaya devam edecek. Fain, “Bizimle ortak bir girişim kurmamaları için hiçbir neden yok,” dedi.
Beyaz Saray ve UAW bürokrasisi
Biden yönetimi, malzemeleri ABD’den ve bazı “müttefiklerinden” “tedarik edilen” elektrikli araçların üretimini artırmak için, esas olarak GM ve Ford’un yararlandığı yeni vergi sübvansiyonlarını yürürlüğe koydu. Bunun nedeni Beyaz Saray’ın aniden çevreciliği benimsemesi değildir. Aksine bu, Amerikan büyük şirketlerinin Asyalı ve Avrupalı rakiplerine karşı elektrikli araç pazarının kontrolünü sağlamak için verdiği daha geniş çaplı mücadelenin bir parçasıdır.
Aynı zamanda Biden yönetimi, şu anda büyük ölçüde Çin ve Rusya’da bulunan ya da işlenen nadir toprak metallerini ve diğer hammaddeleri ABD’nin kontrol etmesini istiyor. Bu, ABD-NATO’nun Rusya’ya karşı savaşında ve Çin’e karşı savaş planlarında merkezi bir konudur. Ukrayna savaşında yüz binlerce kişi öldürüldü ve ABD-NATO güçleri nükleer silahların kullanılmasına yol açabilecek yeni bir tırmanış planlıyor.
Beyaz Saray, yeni elektrikli araç fabrikalarındaki işçileri denetlemek ve diğer ülkelerdeki işçilere karşı “Amerikan Malı Alın” şovenizmini teşvik etmek için UAW’yi devreye sokmaları gerektiğini işverenlere açıkça belirtti.
Fain ve onun Demokrasi İçin Tüm İşçileri Birleştirin (UAWD) hizbi, yozlaşmış ve nefret edilen UAW bürokrasisine bir makyaj yapmak üzere Biden yönetimi tarafından getirildi. Fain yönetimi, üyelerin yüzde 90’ını seçme hakkından fiilen mahrum bırakan hileli bir seçimle kuruldu. İstihdama yönelik saldırıya karşı çıkmak bir yana, Fain ve ortakları bu saldırıyı, geçiş ekiplerinin otomotiv işçilerinin “mantıksız beklentileri” olarak adlandırdığı şeyi bastırmasının ve “istihdamı kurtarmak” adına başka bir satış sözleşmesi dayatmanın bir aracı olarak memnuniyetle karşılıyor.
Bununla birlikte, Mack Trucks işçisi ve UAW başkan adayı Will Lehman’ın sendikanın ulusal seçimlerinin ilk turunda kazandığı yaklaşık 5.000 oy, taban komiteleri ağının genişletilmesi yoluyla iktidarın UAW aygıtından tabandaki işçilere aktarılması mücadelesine verilen güçlü desteği gösteriyor.
Taban komiteleri oluşturun ve TK-Uİİ’ye katılın!
Taban Komitelerinin Uluslararası İşçi İttifakı (TK-Uİİ), sektördeki herhangi bir geçişin tabandaki işçilerin çıkarları doğrultusunda yürütülmesini sağlamak için mücadele etmektedir.
Eğer elektrikli araçların yapımı için yüzde 40 daha az çalışma saati gerekiyorsa, o zaman çalışma haftası, işçilerin rutin olarak çalıştıkları yorucu 40, 50 ve hatta 60 saatten haftada 30 saate indirilmeli ve ücretlerde herhangi bir kayıp olmamalıdır. Tıpkı tüketim mallarının fiyatlarındaki artışla birlikte ücretlerin de otomatik olarak artması gerektiği gibi, çalışma saatlerinin sayısı da mevcut işin gelir kaybı olmaksızın tüm işçiler arasında paylaştırılmasını sağlayacak şekilde ayarlanmalıdır.
Kitlesel işsizlik yerine, işçilerin işleri garanti altına alınmalıdır. Belvidere yeniden açılmalı ve işten çıkarılan binlerce işçi tam ücretle yeniden işe alınmalıdır.
Patronlar ve UAW bürokratları böyle bir öneri karşısında feryat edeceklerdir. Ancak bu öneri, otomotiv üreticilerinin geçen yıl elde ettiği 50 milyar dolarlık kârı kolektif emekleriyle sağlayan işçilerin güvenceli ve iyi ücretli işlere sahip olma gibi sosyal bir hakka sahip oldukları temel ilkesine dayanmaktadır.
Detroit ve Toledo’daki işçilere işten çıkarma bildirimlerinin gönderildiği hafta, Stellantis hissedarlar toplantısında CEO Tavares’in maaşının yüzde 20 artırılarak 25 milyon dolara çıkarılması oylandı ve 1,6 milyar dolarlık hisse geri alım programının ilk dilimi ödendi. Mesele, işçilerin ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli kaynak olup olmadığı değil, işçilerin ürettiği servetin kimin kontrolünde olduğu ve kimin çıkarları doğrultusunda kullanıldığıdır.
Yaklaşan mücadele sadece bir toplu sözleşme mücadelesi değil, aynı zamanda işler, işe alma ve işten çıkarma ve bir bütün olarak üretim üzerinde işçi sınıfı denetimini kurma fırsatıdır.
Pek çok işçi “Taban komiteleri nedir?” diye soruyor. İşte cevabı: Taban komiteleri, işçiler tarafından işyerinde yönetilen demokratik örgütlerdir. Mücadeleyi ileriye taşımak için gereklidirler. Bu komiteler aracılığıyla işçiler bilgi paylaşır, ortak eylem planlar ve her vardiyada ve üretim hattında bağlantı kurarak herkesin hemfikir olmasını sağlar. Taban komitelerinin amacı, işçilerin tüm fabrikalarda ve şirketlerde birleşebilmelerini sağlamaktır. Böylece işçiler UAW aygıtının dayattığı tecridi kıran ve tüm işçi sınıfının gücünü açığa çıkaran bir ağda bir araya gelebilirler. Her bir yerel fabrikadaki bu komiteler, tüm işçileri işlerini ve geçim kaynaklarını savunmak için ulusal sınırların ötesinde birleştiren dünya çapında bir örgüt olan Taban Komitelerinin Uluslararası İşçi İttifakı (TK-Uİİ) adlı kolektif organımızın bir parçasıdır.
Şirketlerin ve onların UAW “ortaklarının” işçi sınıfını yoksullaştırma ve kendilerini zenginleştirme stratejileri var. Ancak tabandaki işçiler de kendi stratejilerini geliştiriyor ve bunun için mücadele etmek üzere fabrikalarda yeni güç merkezleri inşa ediyorlar. Son birkaç hafta içinde Flint, Lansing, Detroit’teki işçilerle Toledo’daki (Ohio) Dana yedek parça fabrikasındaki işçiler, TK-Uİİ tarafından yönlendirilen ve giderek büyüyen komiteler ağına katıldılar.
Kaybedecek bir an bile yok. Eğer siz de aynı fikirdeyseniz, işyerinizde bir taban komitesi kurun. Daha fazla bilgi ve yardım için bizimle iletişime geçin.
TK-Uİİ, 30 Nisan Pazar günü, uluslararası işçi sınıfı dayanışmasının tarihi günü olan 1 Mayıs’ı kutlamak için uluslararası bir çevrimiçi toplantıya destek veriyor. Tüm işçileri, şirket sömürüsüne ve savaşa karşı uluslararası bir işçi sınıfı hareketi geliştirme perspektifi ve stratejisinin tartışılacağı bu çevrimiçi toplantıya katılmak için buradan kaydolmaya çağırıyoruz.