Op zaterdag 10 november protesteerden 10.000 mensen tegen het pro-zakelijke beleid van de liberaal-conservatieve regering van premier Mark Rutte (VVD), die nu één jaar aan de macht is. De regering heeft al de vennootschapsbelasting verlaagd, en is van plan om de belastingen te verhogen op basisbehoeften, zoals voedingsmiddelen en medicijnen. Een specifiek plan leidde tot de meeste publieke verontwaardiging: de afschaffing van de dividendbelasting, een cadeau van 1,9 miljard euro aan de aandeelhouders.

De demonstratie op de Dam in Amsterdam werd georganiseerd door de vakcentrale FNV en zijn christelijke tegenhanger CNV. FNV-voorzitter Han Busker (jaarsalaris: iets meer dan 100.000 euro) verzorgde de openingstoespraak. Hij verklaarde: “Wij pikken het niet! Wij pikken het niet, dat het geld naar de bedrijven gaat, en niet naar de mensen. Wij pikken het niet, dat de banken worden gered, maar dat ziekenhuizen omvallen.”

Onlangs, in slechts drie dagen tijd, gingen vijf ziekenhuizen en een verloskundigenpraktijk failliet. Patiënten werden verhuisd en verplaatst, wat leidde tot ten minste één levensbedreigende situatie.

“Nog geen maand geleden, was dit kabinet ervan overtuigd, om dividendbelasting af te schaffen. En dat belachelijke idee hebben wij, met zijn allen, van tafel weten te krijgen.” had Busker verklaard.

Dit is in feite een leugen. Dit belasting-cadeau is opgenomen in het regeerakkoord van het kabinet Rutte, op aandringen van een lobby van invloedrijke Nederlandse bedrijven, zoals oliereus Shell, levensmiddelen-gigant Unilever, medische en elektrische apparatuur fabrikant Philips, plus de werkgeversorganisatie VNO-NCW. Minister-president Rutte verdedigde dit met hand en tand, en voelde “met elke vezel in zijn lichaam” dat dit het juiste is om te doen, om een goed “klimaat” te scheppen voor multinationals, om zich te vestigen en banen te scheppen.

Zoals later bleek, waren veel buitenlandse aandeelhouders niet al te bezorgd over het betalen van een kleine belasting op hun aandelenwinsten, die nog altijd enorm zijn. De Amerikaanse Kamer van Koophandel in Nederland (AmCham) meldde dat er een afspraak bestaat tussen de VS en Nederland die Amerikaanse aandeelhouders van Amerikaanse bedrijven, die actief zijn in Nederland, vrijstelt van dividendbelasting.

Uiteindelijk bleef de dividendbelasting in stand, niet omwille van de vakbonden, maar omdat Unilever, een van de multinationals die had gelobbyd voor de afschaffing ervan, heeft aangekondigd dat het plan om het hoofdkantoor te verhuizen van Engeland naar Nederland is geannuleerd. De kwestie werd “heroverwogen” in de coalitie, en het plan gaat nu niet door.

Later in zijn toespraak erkende Busker, dat het niet publieke verontwaardiging was die Rutte van gedachten deed veranderen, maar gewoon een “SMS-je van de CEO van Unilever.”

De leefomstandigheden van gewone werkers is drastisch verslechterd onder Rutte, die al acht jaar de Nederlandse Minister-President is en aan het hoofd stond van verschillende coalities. Nergens anders is het aantal “flexibele” tijdelijke contracten zo sterk gestegen dan in Nederland.

Sinds 2008 is er een jaarlijks tekort van tien-duizenden nieuwe woningen en appartementen. In de noordelijke provincie Groningen, schudden huizen letterlijk uit elkaar door aardbevingen, die toenemen in frequentie en intensiteit als gevolg van gaswinning. Eerder dit jaar werd een geheime deal geopenbaard tussen de belastingdienst en Shell, die de gasvelden exploiteert. Daaruit bleek dat Shell geen dividendbelasting meer hoefde te betalen sinds 2005.

Dit soort beleid is verantwoordelijk voor de toenemende sociale ongelijkheid. De rijkste 10 procent van de Nederlandse bevolking bezit 68 procent van de Nederlandse welvaart, wat neerkomt op 726 miljard euro. De armste 10 procent hebben een gezamenlijke schuld van 65 miljard euro.

Deze aanval op de arbeidersklasse zal blijven. Vennootschapsbelasting, die nu 25 procent is voor grote bedrijven en 20 procent voor kleine tot middelgrote ondernemingen, zal geleidelijk worden teruggebracht tot respectievelijk 20,5 procent en 15 procent. Bedrijfsleiders zullen een belastingverlaging op bedrijfskredieten tegemoet zien. De investeringen in onderzoek en ontwikkeling zullen ook minder worden belast.

Bovendien, te beginnen in 2021, zal jaarlijks ongeveer 200 miljoen euro worden toegekend aan het terugdringen van de kosten van arbeid. Dit kan onder meer door bezuinigingen op sociale premies of vakantie- en Kerstbonussen. Al deze maatregelen tellen in totaal op tot ongeveer 1,9 miljard euro, hetzelfde bedrag dat de afschaffing van de dividendbelasting zou hebben gekost.

Er is ook nieuwe hervorming van de arbeidswet gepresenteerd. Vaste contracten kunnen nu worden beëindigd op veel kleinere voorwendselen. Veel vorige criteria ter bescherming van de werkers zijn geschrapt. Bovendien kunnen tijdelijke contracten nu worden verlengd tot drie jaar in plaats van twee jaar.

De demonstratie op de Dam werd gevolgd door een protest-mars door de stad in de richting van het Museumplein, waar het eindigde na een korte afsluitende toespraak.

Het was een vakbond “show” van begin tot eind, een campagne om de positie van de vakbonden te stimuleren. Het was een poging om het populaire verzet tegen het pro-bedrijfsleven beleid van de regering, achter het nationalistische, sociaal-democratische, doodlopende perspectief van de vakbonden te kanaliseren.

De vakbonden zullen nooit de klasse-verhoudingen uitdagen, omdat hun comfortabele positie aan de onderhandelingstafel ze verzekerd van een goed deel van de buit. Met hun nationalistische benadering, proberen vakbonden de internationale arbeidersklasse te verdelen, om te voorkomen dat arbeiders zich verenigen met hun broeders en zusters uit het buitenland, en kracht vinden in hun enorme aantallen.

FNV-voorzitter Han Busker deed in zijn openingstoespraak meermaals een beroep op de overheid, om een meer sociaal-democratische koers na te streven, in plaats van neo-liberaal beleid. Maar tegenwoordig is sociaal-democratie een nationalistische, doodlopende weg, die alle sociale hervormingen van het verleden afschaft.

Tijdens de protestmars, uitten veel mensen hun bezorgdheid en woede over de uitgaven van de overheid van belastingbetalersgeld aan bedrijven en internationale aandeelhouders. “Het hele parlement is verschoven naar rechts. Er zijn geen 'linkse' partijen meer”, is een veel gehoorde kritiek.

De sociaal-democratische PvdA werd vorig jaar gedecimeerd in de nationale verkiezing, het verloor 29 zetels in het parlement. GroenLinks is groen noch links, en de Socialistische Partij (SP) heeft hun sociale demagogie in verband gebracht met aanvallen op immigranten.

Het merendeel van de demonstranten had nog wat vertrouwen in de vakbonden, en dacht dat de regering uiteindelijk zal luisteren naar het publiek, indien deze demonstraties groeien in frequentie en omvang.

Een conciërge op een openbare school, die een lichte handicap heeft, vertelde de WSWS dat hij wordt betaald op basis van zijn productiviteit. Zijn loon valt onder het wettelijke minimum en wordt aangevuld door uitkeringsinstantie UWV, tot het niveau van minimuminkomen. “Waar is een minimum-loon goed voor, als de werkgever een omweg kan vinden en je nog steeds minder kan betalen?” Vroeg hij.

Max, een jonge chef-kok bij een restaurant in de zuidelijke provincie Zeeland, zei dat hij deelneemt aan de demonstratie omdat de overheid werkt voor grote bedrijven, niet voor de mensen. Max zei dat de Nederlandse politiek is een verschoven naar rechts, zelfs naar extreem-rechts, en dat de werkers een “extreme linkse partij” nodig hebben om dat tegen te gaan. Een van zijn gedachten was dat een door de staat gefinancierd basisinkomen een goede eerste stap op weg naar inkomensgelijkheid zou zijn, zodat mensen echt hun talenten kunnen ontwikkelen en hun interesses nastreven.