Op zaterdag (1 december) namen 100,000 mensen deel aan massale “Gele Hesjes”-demonstraties door heel Frankrijk tegen president Emmanuel Macron’s anti-arbeider brandstofaccijnsverhoging, in de meest significante massaprotesten in het land sinds de algemene staking van mei-juni 1968.
Deze gebeurtenissen vormen een kritiek keerpunt, niet alleen voor Frankrijk en Europa, maar voor de hele wereld. De uitbarsting van sociale protesten zijn de voorbode van de terugkeer van de werkende klasse op het podium van de wereldgeschiedenis, na decennia van onderdrukking. De klassenstrijd vestigt zich wederom als de drijvende kracht achter historische vooruitgang. Het explosieve karakter van de gebeurtenissen in Frankrijk getuigt van de enorme tegenstellingen die zijn opgelopen na bijna 30 jaar sinds de ontbinding van de Sovjet Unie in 1991, en vooral de laatste tien jaar na de crash van 2008. De intense haat jegens kapitalisme en de omstandigheden die het heeft gecreëerd in Frankrijk en over de hele wereld – duizelingwekkende sociale ongelijkheid, de eindeloze opeenhoping van rijkdom binnen een klein percentage van de bevolking, meer en meer armoede en leed – breekt nu los op de voorgrond van de politiek.
Aan Macron heeft de heersende elite haar ware vertegenwoordiger – een terecht veracht en bespottelijk figuur, de investeringsbankier die president werd, die niets meer is dan een marionet van de Europese aandelenbeurzen. Ten overstaan van woede en verontwaardiging, heeft Macron duidelijk gemaakt dat hij van plan is door te gaan met zijn anti-arbeidersbeleid, indien nodig met politie-staat maatregelen, of door het uitroepen van de noodtoestand. Zodra de massa zich tegen de economische eisen van de heersende elite keert, komt het tot geweld en onderdrukking.
De drijfveer achter deze ontwikkelingen in Frankrijk zijn niet zozeer nationale, maar wereldwijde omstandigheden. Wat Macron kan doen, hoe hij kan reageren, wordt bepaald door de eisen van internationaal kapitaal. Hij voert zijn aanval op de Franse arbeiders uit terwijl de Amerikaanse bourgeoisie een nieuwe ronde kostenbesparingen doorvoert, belichaamd in de massa-ontslagen bij General Motors. Onder toenemende signalen van een nieuwe economische terugval, gaat de heersende elite in elk land in het offensief.
Aan de andere kant staat de werkende klasse, die zichzelf laat zien als niet slechts een onderdrukte klasse, maar een revolutionaire klasse. Onder het oppervlak van bourgeoise orde en stabiliteit broeit een burgeroorlog.
Alle reactionaire zoethoudertjes van de pseudo-linkse middenklasse, dat sociale ongelijkheid geen centrale kwestie is in de huidige maatschappij, en dat het proletariaat geen revolutionaire klasse is, worden aan stukken geblazen. Haar obsessieve fixatie op kwesties van geslacht, ras en geaardheid blijken irrelevant ten opzichte van de strijd die zich ontvouwt in de straten van Parijs.
Wat betreft de beweringen van het “einde van de geschiedenis” die gemaakt werden na de ontbinding van de Sovjet Unie, deze zijn slechts fantasie gebleken. Slechts een jaar geleden, tijdens het 100-jarig jubileum van de Russische Revolutie, beweerden de kapitalistische ideologen dat de Oktoberrevolutie geen betekenis heeft in de moderne wereld. Maar nu begint een revolutionaire situatie te ontstaan.
Het onderscheidende kenmerk van het afgelopen jaar is de toename van de klassenstrijd. 2018 begon met massaprotesten in Iran en stakingen van industriële arbeiders in Duitsland, professoren in het Verenigd Koninkrijk en docenten in de Verenigde Staten. Dit jaar kende een significante expressie van sociale oppositie in Latijns Amerika, het Midden-Oosten en Azië.
Het jaar mondt uit in de massa-protesten in Frankrijk, toenemende onrust onder arbeiders in de auto-industrie in de VS en massa-stakingen Zuid-Korea, Griekenland en Chili. Hierbij komen de protesten van arbeidsmigranten, inclusief de vluchtelingen uit Centraal-Amerika die Amerikaanse strijdkrachten tegemoet zien aan de Amerikaans-Mexicaanse grens.
De ervaringen van het afgelopen jaar – en Frankrijk is geen uitzondering – demonstreren het onvermogen om veranderingen door te voeren die in het belang zijn van de brede massa van de bevolking binnen het kader van bestaande politieke instituties en vakbonden. Het gehele politieke bestel, van “links” tot rechts, is volledig verwijderd van, en vijandig tegen de zorgen van de werkende klasse.
In Frankrijk is, wederom, oppositie ontstaan volledig buiten het raamwerk van de vakbonden die, diep geïntegreerd in de staat, initieel afwijzend reageerden op de demonstraties. Een groot reactionair blok strekt zich uit van het Elysée Paleis tot de burelen van middenklasse-partijen zoals de Nieuwe Antikapitalistische Partij (NPA). Allen zijn bezorgd om één ding: hoe deze beweging onder controle te krijgen, en te stoppen.
De centrale kwestie die zich nu voordoet is die van perspectief en strategie. Er is een dringende noodzaak om de strijd uit te breiden en de breedste secties van de werkende klasse en de jongeren erbij te betrekken. Dit vereist de formatie van actie-comités, onafhankelijke organisaties voor de strijd van de werkende klasse die, zoals Trotsky schreef in 1935, een jaar voor de algemene staking in Frankrijk van 1936, het “enige middel [zijn] om de antirevolutionaire oppositie van de partij- en vakbondsapparaten te breken.” Deze organisaties “hebben als taak, het verenigen van de zwoegende massa’s van Frankrijk in een defensieve strijd en aldus deze massa’s te vervullen van het bewustzijn van hun eigen kracht voor het komende offensief.”
De ontwikkeling van deze nieuwe organisaties van de werkende klasse hangt nauw samen met de meest kritieke kwestie: de ontwikkeling van een nieuwe politieke beweging, gebaseerd op de strategie van van wereldwijde socialistische revolutie.
De toename van de klassenstrijd op internationaal niveau is bepaald door het natuurlijke karakter van het globale kapitalistische systeem zelf. Wederom, de ontwikkelingen in Frankrijk zijn niet slechts een manifestatie van Franse omstandigheden, maar van wereldwijde omstandigheden. Het is, op zijn eigen manier, veelzeggend dat deze demonstraties uitbraken juist op het moment dat Macron terugkwam van de G20, een wereldwijde vergadering van de leiders van de machtigste bourgeoise staten, waar ze hun plannen beklinken ter uitbuiting en onderdrukking van ‘s werelds arbeiders en ter voorbereiding van wereldoorlog.
Trotsky schreef in 1907, dat de ontwikkeling van wereldkapitalisme “de hele wereld heeft getransformeerd tot één enkel economisch en politiek organisme…
“Het gehele economische en politieke functioneren van kapitalisme, met haar wereldhandel, het systeem van monsterlijke staatsschulden en internationale politieke bondgenootschappen, die alle reactionaire machten bundelt in één enkele wereldwijde naamloze vennootschap, heeft niet alleen alle gedeeltelijke politieke crises weerstaan, maar heeft ook de omstandigheden voorbereid voor een sociale crisis van ongekende proporties.”
Overal ter wereld identificeren werkers zich met de eisen van de Franse werkers. Overal ter wereld is de heersende elite bezig het sociale leven te herstructureren, in het belang van kapitaal, niet alleen om sociale rijkdom hun eigen zakken in te laten vloeien, maar ook om de volgende serie oorlogen te financieren.
Een waarschuwing is op zijn plaats: Het antwoord van de bourgeoisie op deze gebeurtenissen zal een enorme versnelling zijn in hun voorbereiding van oorlog en repressie, inclusief de opbouw van neo-fascistische machten. De heersende elite heeft vele wapens tot haar beschikking. Echter, de werkers hebben een nog machtiger wapen: de miljarden-sterke werkende klasse, de grootste revolutionaire macht in de menselijke geschiedenis.
De gebeurtenissen in Frankrijk kondigen het begin aan van een nieuw stadium van revolutionaire strijd. Binnen deze historische context dient de centrale kwestie van dit tijdperk zich uiterst acuut aan: de opbouw van de Fourth International, de Wereldpartij van de Socialistische Revolutie, gesticht door Leon Trotsky in 1938 en vandaag de dag geleid door het Internationale Comité. In Frankrijk wordt deze strijd gedragen door de Franse sectie van het Internationale Comité, de Parti de l'égalité socialiste.
World Socialist Web Site-lezers weten dat WSWS anticipeerde op de uitbraak van internationale klassenstrijd met bijzondere accuratesse. We roepen al onze lezers en supporters op om de nodige politieke conclusies te trekken uit de zich ontvouwende gebeurtenissen, en zich toe te leggen op de strijd voor het zegevieren van de werkende klasse en het doel van wereldwijd socialisme.