Rus Devrimi’nde Bu Hafta

Bolşevikler Petrograd’da iktidara geliyor

Kerenski’nin Bolşevik Parti’yi ortadan kaldırma yönündeki son girişimi, yalnızca hükümet otoritesinin çökmesiyle sonuçlanır. Sovyetler Kongresi, Petrograd’ın Bolşeviklerin kesin kontrolüne geçmesiyle başlar. Bolşevikler tarafından kurulan yeni hükümet hızla, barış, toprak, eğitim ve sekiz saatlik işgünü üzerine radikal kararnameler yayınlar.

Petrograd, 6-7 Kasım (E.T. 24-25 Ekim): Bolşevikler, hükümetin saldırılarına karşılık ayaklanma başlatıyor

Avrora kruvazörü

 

Bolşevik önder Georgi Oppokov (“Lomov”), 6-7 Kasım gece yarısında bir telefonla uyanır. Hava çok soğuktur ve saat gece yarısını oldukça geçmiştir. Lomov, üstündekileri atıp telefona koşmadan önce kısa bir süre bekler. Telefonu açtığında, karşısında Troçki vardır.

Troçki, Lomov’a, hızla, Kerenski’nin Bolşevik önderlerin tutuklanması emri verdiğini, Bolşevik basının hükümet güçlerinin saldırısı altında olduğunu ve Kerenski’nin kendisine sadık askeri birlikleri başkente çağırdığını bildirir. Troçki, “Kerenski saldırıya geçti” der ve üstüne basa basa, “Herkesin Smolni’de olmasına ihtiyacımız var!” diye ekler.

Askeri Devrimci Komite’nin karargahı olan Smolni Enstitüsü’nde, Troçki, Lazimir, Sverdlov, Antonov, Podvoyski ve Laşeviç dahil Bolşevik önderler hızla toplanırlar. Onlar, tüm askeri birliklere, “Bir Numaralı Yönerge” başlıklı acil bir emir yayınlarlar.

Petrograd Sovyeti doğrudan tehdit altında. Karşıdevrimci komplocular Kadetleri ve şok taburlarını gece dış mahallelerden Petrograd’a getirmeye kalkıştılar. Soldat ve Raboçi Put gazeteleri kapatıldı. Böylece, alayınızı çarpışmaya hazır hale getirme [ve] gelecek emirleri bekleme talimatı almış oluyorsunuz. Bu emrin herhangi bir şekilde ertelenmesi ya da ona karşı çıkılması, devrime ihanet olarak görülecektir.

Troçki’nin ilk adımı, Litovski Alayı’na Bolşevik gazete Raboçi Put’u(İşçilerin Yolu) yeniden açma emri vermek olur. Bolşeviklere sadık olan bu alay, hükümeti savunanları hızla bastırır, basımevini yeniden ele geçirir ve hükümet mühürlerini söküp atar. Ayaklanma resmen başlamaktadır. Bu deneme, kentteki Bolşevik otoritesinin çok sayıdaki doğrulanmasının ilk örneğidir.

Askerler, her yerde, biri Geçici Hükümet subaylarından, diğeri ise Askeri Devrimci Komite’den gelen, birbiri ile çatışan iki emir alırlar. Ancak Bolşeviklerin önceki günlerdeki çabaları, geniş asker ve işçi kesimlerinin Askeri Devrimci Komite’ye bağlılıklarını doğrulamıştır. Askerler, her yerde, Askeri Devrimci Komite tarafından imzalanmamış emirlerin geçerli olmadığını ve onlara uymayacaklarını ilan ederler.

Ekim Devrimi’nin bir simgesi haline gelecek olan Avrora kruvazörü, Geçici Hükümet’ten denize açılma emri alır. Kruvazöre karşıdevrimle mücadele etmek için hazır olma emri veren Askeri Devrimci Komite, buna hızla karşı çıkar. Avrora, coşkuyla Askeri Devrimci Komite’nin emrini yerine getirir. Troçki, sonradan şöyle yazar: “Neva’daki Avrora, yalnızca ayaklanmanın hizmetindeki mükemmel bir savaş birliği değil ama kullanıma hazır bir radyo istasyonu anlamına da geliyordu. Paha biçilmez avantaj!”

“Yüksek başkan” Aleksandr Kerenski’nin önderlik ettiği “kan ve demir” rejiminin bütünüyle güçsüz olduğu ortaya çıkar. Onun emirleri ve kararnameleri Petrograd halkı tarafından büyük ölçüde görmezden gelinir. Hükümetin Bolşeviklere meydan okuduğu neredeyse her yerde, çatışma, Bolşeviklerin otoritesinin genişlemesi ve hükümet kontrolünün çökmesi ile sonuçlanır.

7 Kasım günü boyunca, Bolşevikler ve destekleyicileri, kentteki stratejik yerleri birbiri ardına ele geçirirler. Troçki, bir Merkezi Komite ve Sovyet Kongresi delgeleri toplantısında, kansız bir zafer umut ettiğini açıklar. Sözleri, ayakta alkışlanır. Bolşevikler ve destekleyicileri, neredeyse tüm Petrograd kentini, hemen hemen hiç ateş etmeksizin ele geçirebilmişlerdir.

Troçki’nin adımları, Bolşevik önderlik içinde, Kamenev ile Riyazanov’un başını çektiği, Bolşeviklerin kendilerini aşırı zorladığına inanan “ılımlı” kanat tarafından eleştirilir.

Lenin, teknik olarak, Merkez Komite’nin gizlenmeye devam etmesi emrine tabidir ama Kamenev kanadının direnişinin üstesinden gelmek için Smolni’de görünmesine ihtiyaç olduğuna inanır. O, “Hükümet sendeliyor. Ne pahasına olursa olsun, son darbe vurulmalıdır. Eylemin ertelenmesi ölümcüldür.” diye yazar.

Lenin, kılık değiştirir ve bir Kadet devriyesinden kıl payı kurtularak (bu, o koşullar altında, kesinlikle ölüm anlamına geliyordu) Smolni’nin yolunu tutar. Lenin, Smolni’ye gelir gelmez, yeni hükümet için bir isim listesi kaleme almaya başlamış olan Bolşevik Merkezi Komitesi’nin tartışmasına katılır. Hiç kimse, “geçici hükümet” veya “bakanlar” terimlerini kullanmak istememektedir ve Troçki, yeni bakanların “halk komiserleri” olarak adlandırılmasını önerir. Bu terimin “devrim koktuğu”nu belirten Lenin, öneriyi onaylar. Lenin, Bolşevik hükümetinin kendisini “Halk Komiserleri Konseyi” olarak adlandırması gerektiğini ekler. Bu tartışmalarda, yeni hükümet biçimlenmeye başlar.

Troçki, Rus Devrimi’nin Tarihi’nde, “Tarihte, böylesi devasa kitleleri kapsayıp da bu kadar kansız olan bir devrimci hareket örneği yoktur.” diye yazar.

Loading