Cumartesi günü Moskova’da liberal muhalefetin düzenlediği eyleme yönelik geniş çaplı polis müdahalesi sonucunda 1.300’den fazla kişi gözaltına alındı. Protestocular, birçoğu sağcı muhalif politikacı Aleksey Navalni’ye ve partisi “Rusya’nın Geleceği”ne bağlı olan 57 adayın, 8 Eylül’de Moskova’da düzenlenecek kent duması seçimlerine katılmasına izin verilmesini talep ediyorlardı. Moskova’daki seçimlerle aynı gün, 30 dolayında bölge ve belediye seçimi daha düzenlenecek.
Kent yetkilileri gösterinin yasadışı olduğunu ilan etmiş; Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin göstericileri bir “güvenlik tehdidi” olmakla suçlayıp, “düzenin sağlanacağını” ilan etmişti. Moskova’nın kent merkezinde düzenlenen ve üç ile beş bin dolayında insanın katıldığı protestoya yapılan müdahale, Rusya’da muhalefetin protestolarına yönelik olağan polis müdahalelerinin standartları açısından bile görülmemiş boyuttaydı. Video görüntüleri, bir askeri işgali ya da iç savaşı hatırlatıyor.
Birçok zırhlı araç Tverskaya Caddesi’ne yerleştirildi. Devlet, Moskova polisinin yanı sıra, İçişleri Bakanlığı’na bağlı olan ve Rusya Ulusal Muhafızlarının parçasını oluşturan yarı askeri oluşum OMON’u harekete geçirdi. Sokaklarda, en az protestocular kadar polis ve OMON gücü vardı. OMON güçleri, neredeyse tüm gün devam eden protestolar sırasında birkaç kez, geniş protestocu gruplarının etrafını sardı, kalabalığa saldırıya geçti ve birçoğunu gözaltına aldı.
Protestocular, “Rusya’da özgürlük olacak”, “Putin’siz Rusya”, “Putin defol”, “Rusya” ve “işgalciler” sloganları attılar. Taşınan pankartlar arasında, “Rusya’yı geri alacağız” ve “Bize yalan söylemeyi bırakın” vardı.
Seçime katılması engellenmiş olan İlya Yaşin, Liubov Sobol ve İvan Zdanov, gözaltına alınanlar arasındaydı. Hepsi, Aleksey’in Navalni’nin “Yolsuzlukla Mücadele Fonu” ile ilişkili. Doğrulanmamış haberlere göre, yoldan geçenler de gözaltına alındı.
Cumartesi günkü müdahale, liberal muhalefetin adaylarının oy pusulasında yer alması talebiyle bir haftadır düzenlediği ve birkaç bin kişinin katıldığı gösterilerin ardından geldi. Aleksey Navalni, geçtiğimiz Çarşamba günü düzenlenen protestoda gözaltına alınmıştı ve hala hapiste bulunuyor. Yetkililer, 45 koltuk için yarışacak 200’den fazla adayı kabul ettiler.
Seçime “bağımsız” olarak katılanların bir kısmı da dahil olmak üzere, adayların büyük kısmı iktidardaki Birleşik Rusya partisine ya da Duma’da yirmi yıldır Putin yönetimine yönelik “sadık muhalefet” işlevi gören bazı muhalefet partilerine bağlılar. Bunlar, aşırı milliyetçi ve Stalinist Rusya Federasyonu Komünist Partisi (KPRF), faşizan Liberal Demokratik Parti (LDPR) ve milliyetçi Adil Rusya partisidir.
Aday çıkarmasına izin verilen tek diğer örgüt, yaygın biçimde, diğer adayların oylarını bölmek üzere oluşturulmuş bir Kremlin projesi olduğu düşünülen Stalinist “Rusya Komünistleri”dir. Onların adayları arasında, Birleşik Komünist Parti’den (OKP) sağcı Stalinist Darya Mitina da var. WSWS, daha önce, Mitina’nın, Kremlin’le ve Rusya’daki ve uluslararası alandaki aşırı sağcılarla bağlarını teşhir etmişti. Rusya’daki Stalinist ve sahte sol çevre içinde bir diğer önemli figür olan Boris Kagarlitski, milliyetçi “Adil Rusya” partisinden aday oluyor. Mitina gibi, Kagarlitski de, Şubat 2014’te Kiev’de ABD desteğiyle düzenlenen faşist darbenin ardından başlayan İç Savaş sırasında Doğu Ukraynalı ayrılıkçıları destekledi.
Aleksey Navalni’nin liberal muhalefetine bağlı bir düzineden fazla adayın, gerekli olan 5.000 imzayı toplamalarına rağmen seçime katılması engellendi.
Liberal muhalefetin programı bütünüyle gericidir: ABD emperyalizmi ile sıkı bir ittifak yönelimine sahip olan Aleksey Navalni ve İlya Yaşin gibi kişiler, Rus oligarşisinin ve üst orta sınıfının, ekonomik çıkarlarının Putin’in etrafındaki oligarklar tarafından bozulduğunu hisseden ve dış politika hakkında Kremlin ile anlaşmazlıkları bulunan kesimlerini temsil etmektedir (Bkz: Rus “muhalefet önderi” Aleksey Navalni neyi temsil ediyor?)
Bu kişiler, yıllardır, Washington tarafından, üst orta sınıfın ve oligarşinin hoşnutsuz kesimlerinin olası bir hareketinin önderleri olarak geliştiriliyorlar. Rusya yanlısı Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in Şubat 2014’teki faşist darbeyle devrilmesiyle sonuçlanan Kiev’deki Maidan hareketine benzer olacak bu tür bir hareket, aşırı sağcı güçleri harekete geçirerek Putin’i devirmeyi ve ABD emperyalizminin dış politika ve ekonomi çıkarlarına daha doğrudan boyun eğecek oligarşik bir rejimin kurulmasını amaçlayacaktır.
Navalni gibi, neredeyse yirmi yıl onunla çalışmış olan Yaşin, uzun süredir Rusya’daki sözde liberaller ile aşırı sağcıların daha sıkı bir ittifakının savunucusu olmuştur. Yaşin de, 2015 yılının başında kuşkulu bir şekilde öldürülen ve Washington ile sıkı bağları bulunan en önemli Rus politikacılardan biri olan Boris Nemtsov’un çalışma arkadaşıydı.
Liberal muhalefete yönelik destek, büyük ölçüde, Moskova’da ve daha az bir oranda St. Petersburg’da yoğunlaşan oligarşi, profesyonel meslek sahipleri ve üst orta sınıf kesimler ile sınırlı.
Bununla birlikte, işçiler, Cumartesi günkü muhalefet protestosuna yönelik geniş çaplı müdahaleyi ciddi bir uyarı olarak görmeliler. Bu, ABD’nin İran’a karşı savaş yöneliminin tırmandığı, sınıf mücadelesinin uluslararası ölçekte canlandığı ve Rusya işçi sınıfı içindeki öfkenin ve toplumsal hoşnutsuzluğun büyüdüğü koşullarda, Kremlin’in aşırı tedirginliğine tanıklık etmektedir. Bu müdahale, devletin her türlü muhalefeti; özellikle de işçi sınıfından gelen muhalefeti şiddetle bastırmaya hazır olduğuna ilişkin bir güç gösterisini ifade ediyordu.
İktidardaki Birleşik Rusya partisi zaten çok az desteğe sahipken, Putin’e yönelik destek oranı da, özellikle yaygın biçimde nefret edilen emeklilik yaşının arttırılmasına destek vermesine tepki olarak, son dönemde ciddi biçimde geriledi. Geçtiğimiz yıl kitlesel muhalefete rağmen kabul edilen bu “emeklilik reformu”, emekçilerin ezici çoğunluğunun zaten kötü durumdaki yaşam standartlarına cepheden bir saldırı anlamına geliyor. Bunun yanı sıra, geçtiğimiz aylarda, binlerce Ford işçisi çok düşük tazminatlarla işten çıkarıldılar. Ayrıca, Rusya’nın en büyük otomotiv şirketi olan GAZ’ın, binlerce kişinin işine son vererek kapanabileceğinden korkuluyor.
Liberal muhalefet, Putin yönetimi, onun LDPR’den, KPRF’den ve Adil Rusya’dan oluşan “sadık muhalefet”i ile Stalinist ve sahte sol güçler, herhangi bir işçi sınıfı hareketine yönelik düşmanlıklarında birleşiyorlar ve bir kemer sıkma gündeminin uygulanması konusunda kararlılar. Tüm bu partiler, SSCB’nin dağıtılmasını desteklediler ve Troçkizme düşmanlar.
Bu, geçtiğimiz yıl emeklilik reformuna karşı göstermelik protestolarda açıkça gözler önüne serildi. Bu protestolarda, Darya Mitina’nın OKP’si, Navalni’nin, faşizan LDPR’nin, KPRF’nin, Rus Pablocuların ve açıkça faşist güçlerin destekleyicileri ile yan yana yürüdü. Onların ortak amacı, emeklilik reformuna yönelik kitlesel hoşnutsuzluğun kafasını karıştırmak ve hükümete karşı bir işçi hareketini önlemekti (Bkz: “Rus Stalinistleri ve sahte solu, emeklilik kesintilerine yönelik muhalefete karşı birleşiyor”)
İşçi sınıfının geniş kesimlerini kapsayan herhangi bir protestonun ve grevin, Cumartesi günkünden çok daha büyük devlet şiddeti ve gaddarlık ile karşılaşacağından kuşku yok. Bu, savaş tehlikesinden, toplumsal kemer sıkmadan ve demokratik haklara yönelik saldırılardan ciddi biçimde kaygı duyan işçilerin ve aydınların, sosyalist ve enternasyonalist bir programa yönelerek Rusya’da hakim olan gerici siyasi güçlerden tam siyasi bağımsızlıklarını oluşturmalarını haydi haydi acil hale getiriyor.