Beyaz Saray ABD’nin Ukrayna’ya NATO yapımı savaş uçakları göndermeyi planladığını doğruladı. Bu, ABD-NATO’nun Rusya’ya karşı yürüttüğü savaşın bugüne kadarki en provokatif tırmanışı olabilir.
Ulusal Güvenlik Konseyi’nin stratejik iletişim koordinatörü John Kirby, Pentagon’un “Ukraynalılara savaş uçağı sağlamayı” görüştüğünü doğruladı.
Kirby’nin açıklaması, Biden yönetiminin daha önceki açıklamasını reddettiğini gösteriyor. Biden daha önce, böyle bir hareketin “III. Dünya Savaşı”na yol açacağını söyleyerek Ukrayna’ya savaş uçağı göndermeyi reddetmişti.
Cuma günkü açıklama, General Charles Q. Brown Jr. tarafından daha önce yapılan, ABD-NATO savaş uçaklarının Ukrayna’ya gönderilmesi için “görüşmelerin devam ettiği” yönündeki açıklamayı doğruluyor.
Aspen Güvenlik Konferansı’nda konuşan Brown’a “ABD’nin Ukrayna’ya daha fazla ABD savaş uçağı platformu satması ya da sağlaması mümkün mü?” diye soruldu. Brown bu soruya şu yanıtı verdi: “Rus olmayan bir şey [sağlanacak], galiba bunu söyleyebilirim.”
Mayıs ayında Pentagon Polonya’nın Ukrayna’ya Sovyet yapımı MİG savaş uçakları gönderme önerisini “yüksek riskli” bularak reddetmişti.
O dönemde Biden bu hamlenin “III. Dünya Savaşı”nı başlatabileceğini ifade ederek şunları söylemişti: “Saldırı teçhizatı gönderme, uçakların, tankların ve trenlerin Amerikan pilotları ve Amerikan mürettebatıyla gideceği fikri – kendinizi kandırmayın, ne derseniz deyin, bunun adı III. Dünya Savaşı’dır.”
Pentagon’un planını açıklayan Kirby, Pentagon’un eğitim, bakım ve yedek parça gibi lojistik sorunları çözmeyi umduğunu söyledi.
Wall Street Journal’ın haberine göre, “Eski bir Pentagon yetkilisi, F-15 ve F-16 savaş uçaklarının Ukrayna için seçenekler olarak tartışıldığını ancak her iki uçağın da önemli ölçüde eğitim ve bakım gerektirdiğini söyledi. Şu anda özel sektörde çalışan eski yetkili, ayrı bir askeri birliğin Ukrayna’ya A-10’lar aldırmak için bastırdığını söylüyor.”
Yine Cuma günü Beyaz Saray, savaşın başlamasından bu yana 16. silah paketi olarak Ukrayna’ya 270 milyon dolarlık bir silah sevkiyatı daha yapılacağını duyurdu. Yeni paket dört adet ilave HIMARS füze silah sisteminin yanı sıra yüzlerce Phoenix Ghost “kamikaze” insansız hava aracını da içeriyor.
ABD’nin Rusya’ya karşı vekil savaşında açık bir strateji ortaya çıkıyor. Washington, Ukrayna’ya konuşlandırılan silah sistemlerinin türü üzerindeki tüm kısıtlamalardan vazgeçerek Kiev’in savaşın başlangıcından bu yana kaybettiği toprakları geri kazanabileceğine ve ilk kez Mart 2021’de resmi askeri doktrin olarak açıklanan, Donbass’ın (Doğu Ukrayna) tamamını ve Karadeniz’deki Kırım yarımadasını geri alma hedefine ulaşabileceğine inanıyor.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin bu hafta yaptığı açıklamada “Yardımlarımız sahada gerçek bir fark yaratıyor” dedi ve şunu ekledi: “Rusya Ukrayna’ya ve bize karşı üstün gelebileceğini düşünüyor. Ancak bu Rusya’nın yanlış hesaplar silsilesinin sadece sonuncusu.”
Bu koşullar altında Ukraynalı yetkililer barış görüşmelerini kategorik olarak reddediyor. Zelenskiy Wall Street Journal’a verdiği bir röportajda şunları söyledi: “Önce tüm topraklar kurtarılmalı, sonra ne yapacağımızı ve önümüzdeki yüzyıllarda nasıl yaşayacağımızı müzakere edebiliriz. Halkımız bunu yapabileceğimize inanıyor. Ve bunu ne kadar hızlı yaparsak o kadar az insan ölecek.”
ABD, Rus ordusunu yenebileceğini umduğu bir savaş gücü geliştirme sürecinde Ukrayna’ya ABD ordusu tarafından kullanılan silah sistemlerinin aynısını tedarik ediyor ve Ukrayna güçlerini tıpkı ABD ordusunun yaptığı gibi bunları kullanmaları için eğitiyor.
ABD bugüne kadar Ukrayna’ya en gelişmiş kara güdümlü füze sistemleri olan HIMARS’ın yanı sıra standart gemisavar füzesi Harpoon ve Beyaz Saray’ı korumak için kullanılan uçaksavar sistemi NASAMS’ın yanı sıra 100’den fazla üst düzey uzun menzilli topçu silahı, yüzlerce zırhlı personel taşıyıcı ve binden fazla ölümcül hava aracı verdi.
Amerika Birleşik Devletleri ayrıca yüz binlerce topçu mühimmatı ve milyonlarca küçük silah mühimmatı sağladı.
Savaşın başlamasından bu yana ABD, Ukrayna’ya 7,6 milyar dolarlık askeri yardım taahhüt etti. ABD silahlarının Ukrayna’ya akışı o kadar büyük oldu ki, askeri yetkililer bunun ABD’nin kendi askeri stoklarını tüketip tüketmeyeceğini dile getirdiler.
ABD Başkanı Joe Biden, ABD’nin savaşa müdahil olma düzeyine defalarca sınır koymuş ancak daha sonra bu sınırları aşmıştır.
Biden, Ukrayna’ya Rusya topraklarını vurabilecek silahlar vermeyeceklerini iddia ettikten sonra, ABD’nin Ukrayna’ya uzun menzilli füzeler sağlayacağını açıkladı. Şimdi ise Beyaz Saray, çatışmayı büyük ölçüde tırmandıracak şekilde savaş uçakları göndermek üzere hızla harekete geçiyor.
ABD, Rusya ile savaşı pervasızca tırmandırırken, ABD’li yetkililerin Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’a gideceğini açıklaması Çinli yetkililerin “askeri yanıt” talep etmesine yol açtı. Biden’ın Perşembe günü söz konusu gezinin “şu anda iyi bir fikir olmadığını” söylemesinin ardından Cumhuriyetçi Parti’nin geniş kesimleri yapılmasını talep etti.
Wall Street Journal, söz konusu geziye ilişkin bu haftaki ikinci başyazısında, “Pentagon, Çin’in, Başkanlığın üçüncü varisi olan kişiyi taşıyan bir ABD uçağını düşürmesinden korkuyor” diyerek, “Çin üst düzey bir ABD yetkilisinin Tayvan’ı ziyaret etmesini engelleyebilirse, Amerika gerçek bir savaşta ne kadar kararlı olabilir?” diye sordu.
Bu gerilim yüklü koşullar altında Foreign Affairs bu hafta “Ya Ukrayna’daki Savaş Kontrolden Çıkarsa” başlıklı bir makale yayımladı ve “nükleer bir saldırı hâlâ olasılık dahilinde” diye yazdı.