25 Nisan’da Kaliforniya’daki San Diego Eyalet Üniversitesi’ndeki Toplumsal Eşitlik İçin Uluslararası Gençlik ve Öğrenciler (IYSSE), Dünya Sosyalist Web Sitesi Uluslararası Yayın Kurulu Başkanı David North tarafından sunulan “Ukrayna’daki savaş nasıl durdurulabilir?” başlıklı kamuya açık bir konferansa ev sahipliği yaptı.
Brezilya, Birleşik Krallık, Kanada, Sri Lanka, Almanya, Avustralya ve Yeni Zelanda’da düzenlenen uluslararası toplantı serisinin bir parçası olan etkinlik, ABD-NATO’nun Ukrayna’da Rusya’ya karşı yürüttüğü savaşın tarihsel arka planını açıklamaya ve savaşı durdurmak için sosyalist ve enternasyonalist bir strateji geliştirmeye odaklandı.
San Diego’daki toplantıya 120’den fazla öğrenci katılarak salonu tıklım tıklım doldurdu. Toplantıda çekilen ve izleyicilerin neredeyse tamamının maske taktığını gösteren bir fotoğraf işçilerden, bilim insanlarından ve Uzun COVID’le mücadele gruplarından coşkulu bir destek aldı.
Toplantı, nükleer bir üçüncü dünya savaşını önlemek için enternasyonalist, sosyalist ve savaş karşıtı bir harekete duyulan ihtiyaç konusunda ortaya koyduğu devrimci perspektifin yanı sıra, kitlesel enfeksiyona karşı mücadelede de büyük bir ilerleme anlamına geliyordu. Burjuva medya tarafından öne çıkarılan anlatının aksine, işçilerin, öğrencilerin ve gençlerin kendilerini ve çevrelerindekileri koruyacak azaltıcı önlemleri kabul etmeye fazlasıyla istekli oldukları kanıtlandı.
North sunumuna, öğrencilerin Ukrayna’daki mevcut savaşı, 20. ve 21. yüzyıllardaki emperyalist savaşların daha geniş tarihsel, siyasi ve ekonomik çerçevesine yerleştirmelerine yardımcı olarak başladı; bu savaşların hepsine, savaşı meşrulaştırmak için siyasi düşmanlarını insanlık dışı olarak resmetmek üzere tasarlanmış vahşet propagandası eşlik etmişti.
North, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları, Vietnam Savaşı ve yakın geçmişte Sırbistan, Irak, Afganistan, Libya, Suriye ve şimdi de Ukrayna’da yaşanan savaşlara eşlik eden propaganda kampanyalarından bahsederek şunları söyledi: “İhtiyaç duyuldukça canavarlar yaratılıyor. Bugün bu canavar Putin’dir ve ona bir başka canavar daha katılmaktadır: Çin Devlet Başkanı Şi Cinping. Anlık jeopolitik ihtiyaca bağlı olarak tükenmez bir arz var. ... İnsanlar canavarlaştırılabilir ve canavarlar kahramanlaştırılabilir.”
“Ulusal savunma” ve savaşı meşrulaştırmak için vahşet propagandasının kullanılması konuşma boyunca ana temalar oldu. North, Birinci Dünya Savaşı’na yol açan karmaşık süreçlerin Saraybosna’da Avusturya Arşidükü Franz Ferdinand’a düzenlenen suikastla anlaşılamayacağı gibi, savaşın nedenlerinin de ilk kurşunu kimin sıktığı ile tespit edilemeyeceğini açıkladı.
ABD-NATO emperyalist güçlerinin savaşı tamamen Putin’in Ukrayna’yı istilasına yıkma girişimleri hem indirgemeci hem de kasıtlı olarak samimiyetsizdir, çünkü Rusya’nın NATO tarafından, özellikle 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasından ve ardından gelen otuz yıllık bitmeyen savaştan bu yana, daha geniş bir tarihsel kuşatma altına alınmasını gizlemeye çalışmaktadırlar.
North, DEUK ve IYSSE’nin Putin hükümetine ve onun Ukrayna’yı istilasına olduğu kadar Zelenskiy hükümetine de karşı olduğunu açıklarken, Zelenskiy’nin bir “ulusal savunma” savaşı yürüttüğü yönündeki yanlış iddiaları da çürüttü. Bugünkü “ulusal savunma” yalanları ile Birinci Dünya Savaşı yalanları arasında bağlantı kuran North şunları söyledi:
Sonuçta, Alman sosyalistleri savaşın meşru olduğunu çünkü Rus barbarlığıyla savaştıklarını söylediler. Fransız sosyalistler, Rus barbarlığının ta kendisiyle müttefik oldukları gerçeğini görmezden gelerek, Prusya barbarlığıyla savaştıklarını söylediler. Britanyalılar, Belçika ulusunun bütünlüğünü savunduklarını söylediler, tabii ki sömürgeci kölelerden oluşan geniş bir imparatorluğa başkanlık ediyorlardı. Britanya’nın savaşa girmesinin bahanesi olan Belçika’nın kendisinin de Kongo’da ancak daha sonraki dönemde Almanya’daki Naziler tarafından aşılabilecek zulümler gerçekleştiren bir sömürge imparatorluğu olduğunu görmezden geldiler.
North, konferansın ardından soru-cevap bölümünde bu soruyu daha da derinleştirerek şöyle konuştu: “Asıl soru ilk kurşunu kimin sıktığı değil, çünkü bu sadece bir olay. Savaşın gerçek sonuçları daha sonra ortaya çıkar. Eğer savunma sorusunu gündeme getirmek istiyorsanız, NATO’nun genişlemesi konusuna ne dersiniz? Rusya tehdit altında olduğunu iddia edebilir mi? Ne de olsa 1991’den bu yana NATO’nun sınırları 800 mil doğuya doğru ilerledi. Artık NATO ülkeleri tarafından çevrelenmiş durumdalar. Bu bir tehdit mi?”
North şunları ekliyordu:
Ulusal savunma kavramını kabul etmiyoruz. Her ülke sınıflara bölünmüştür. ... Her burjuvazi kendi ekonomik çıkarlarını savunur ve bunu ulusun savunması olarak sunar. Oysa Amerikan çokuluslu şirketlerinin ve ulusötesi şirketlerin Rusya’daki lityuma ya da bakıra, nadir topraklara erişimini savunmakta işçilerin hiçbir çıkarı yoktur. İşçiler tüm bunlardan ne fayda sağlıyor?
Ulusal savunma kavramı gerici bir kavramdır. Çünkü bugün dünyanın en temel sorunu, en temel çelişkisi, küreselleşmiş bir ekonominin nesnel gelişimi ile arkaik ulus devlet sistemi arasındaki çelişkidir. Emperyalistler bu çelişkiyi daha fazla toprak fethederek aşmaya çalışıyorlar. Ve evet, sonra da yaptıkları her şeyi meşrulaştırmak için propagandayı, ulusal savunma ideolojisini kullanıyorlar.
North daha sonra hem Ukrayna hem de Rus burjuvazisinin son derece gerici karakterini ve her iki ulusal hükümetin de işçi sınıfının çıkarlarına nasıl taban tabana zıt olduğunu vurgulayarak şunları söyledi: “Rus ulusal savunma kavramını da kabul etmiyoruz. Bu bir yalandır. Putin Rus işçi sınıfının düşmanıdır. Ancak bizim buna karşı politikamız, devrimci bir tarihi paylaşan Ukrayna ve Rusya işçi sınıfını birleştirmektir.”
North, sosyalist olduğunu ve uluslararası işçi sınıfını temsil ettiğini iddia eden herhangi bir siyasi örgütün turnusol testinin emperyalist savaş konusundaki tutumu olduğunu ifade etti. North, Lenin’in emperyalist savaşı, altında yatan sosyoekonomik nedenlerin daha derin bir incelemesi temelinde açıklamak için yalanları ve propagandayı açığa çıkarmaya çalıştığını vurguladı.
Lenin’in, emperyalist savaşa yol açan kapitalizmin aynı çelişkilerinin sosyalist devrime de yol açtığı yönündeki argümanını anlatan North, şunları söyledi:
Devrimci güçler ne kadar yalıtılmış görünürlerse görünsünler, eninde sonunda kitlesel destek bulacak politika ve çıkarları dile getiriyorlardı. Ve Şubat 1917’de, savaşın yarattığı krizden dolayı emperyalizm zinciri en zayıf halkasından kırıldığında, bunlar doğrulanmış oldu. Rusya’da kitleler harekete geçti ve dünyayı, hatta ABD’yi değiştirecek olan devrimci mücadele sürecini başlattı. Hatırlayın, Amerikan işçi sınıfı, halk kitlelerinin bilincini dönüştüren Rus Devrimi’ne kadar hiçbir şeye, hatta etkili işkolu sendikalarının en temel biçimine bile sahip değildi.
North, konuşmasını bitirirken, küreselleşme ve muazzam devrimci potansiyele sahip teknoloji ve iletişimdeki büyük ilerlemeler de dahil olmak üzere 1914’ten bu yana dünya ekonomisindeki gelişmeleri vurguladı. North sözlerini şöyle sürdürdü: “Eğer gerçekten iyimser bir şey söyleyebilirsem, o da gelişmekte olan çatışmanın çok erken bir aşamasında, işçi sınıfının 1914’te, 1915’te ve hatta 1916’da görülmeyen bir faaliyet düzeyini şimdiden görüyor olmamızdır. Daha savaşın ilk aşamalarında dünyanın dört bir yanındaki işçi kitlelerinin giderek radikalleştiğini görüyoruz.”
Toplantı boyunca North, öğrencileri Dünya Sosyalist Web Sitesi’nin 30 Nisan Pazar günü düzenleyeceği Uluslararası Çevrimiçi 1 Mayıs Toplantısı’na katılmaya teşvik ederek, işçi sınıfı ve gençliğin karşı karşıya olduğu temel sorunun emperyalist savaşa son verecek devrimci bir sosyalist önderlik inşa etmek olduğunu vurguladı.
Dünya Sosyalist Web Sitesimuhabirleri toplantının ardından öğrencilerle görüşerek konferansa ilişkin değerlendirmelerini aldı.
Bir öğrenci şöyle dedi: “Savaşın köklü bir bağlamı olduğunu, bir gecede olup bitmediğini anlıyorum ve North’un konuşmasının bunu gerçekten vurguladığını düşünüyorum.”
“Ukrayna’da savaş patlak verdiğinde, dünya politikasını incelemeye geri döndüm ve Sovyetler Birliği’nin dağıtılmasından önceki 90’lı yıllara ait gizliliği kaldırılmış bazı belgelere baktım. Gorbaçov’a ABD ve müttefikleri tarafından doğuya doğru bir milim bile adım atılmayacağına dair bir söz verilmişti. 1991’den ve SSCB’nin dağıtılmasından bu yana doğuya doğru muazzam bir hareket oldu.”
Aynı öğrenci ayrıca ABD emperyalizminin Ukrayna’daki savaşa dahil olan ekonomik çıkarlarını da gündeme getirerek şunları söyledi: “ABD dolarına yönelik mevcut meydan okumalar, ABD’nin savaş çıkarmasındaki en büyük motivasyonlardan biri olmalı. Bu savaş, şu anda Rusya’ya karşı yürütülüyor ve Çin ile bir çatışmaya doğru gidiyor olsa da, aynı zamanda ABD’nin kendi müttefiklerine karşı da bir savaştır.”
David North 25 Nisan 2023 tarihinde IYSSE toplantısının ardından San Diego Eyalet Üniversitesi öğrencileriyle konuşuyor.
“David North’un dediği gibi, ortaya atılan bir ‘şeytani güç’ perspektifi var: biri bir sabah uyanıyor ve başka birine saldırmaya karar veriyor ve bu ABD’nin müdahil olma gerekçesi haline geliyor, çünkü sözde çok erdemliyiz ve küçük adamı korumak zorundayız, oysa küçük adamı bombalayan, kendini savunamayan ülkeleri bombalayan biziz.”
Öğrenci, savaş karşıtı sosyalist bir hareket inşa etmek üzere Rus ve Ukraynalı işçilerle uluslararası işçileri birleştirme konusunda ise şunları söyledi: “Buna tamamen katılıyorum. İyimser -bazıları idealist diyebilir- bir hedef ve geçmişte başarısız oldu. Ancak tekrar başarısız olmamasını sağlamanın bize bağlı olduğunu söyleyebilirim.”
Lenin ve Troçki’nin gerçek sosyalizmin korunmasında ve emperyalist savaşa karşı çıkılmasında oynadıkları merkezi rol de öğrenciler arasında yankı buldu. Öğrenciler, Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi ve IYSSE’yi, -Troçki’nin “Tüm kapitalist rejimlere karşı uzlaşmaz devrimci muhalefetin partisi” olarak adlandırdığı- Leninizm ve Bolşevizmin tarihsel mirasının taşıyıcıları olarak gördüklerini açıkça ifade ettiler.
Bir öğrenci şu yorumu yaptı: “Her şey birbiriyle bağlantılı. ... Lenin’in o zaman söylediklerini bugüne uygulayabilirsiniz.” Bir diğeri ise şunları ekledi: “Bence sol bir siyasi hareket olarak var olanların bu ilkeleri terk etmesinden sonra etkili sol siyasi partiler inşa etme sorunu ve gerçek bir Marksist analiz ve harekete geri dönmenin zorluğu, öğrenciler olarak bizim için güçlü sonuçlar doğuruyor. Bunun yeniden inşa edildiğini bilmek güç veriyor ve bu kesinlikle bizim de önümüzde duran bir görev.”