Salı günü Trump’ın sinik ve ikiyüzlü Birliğin Durumu konuşması için toplanmış senatörlerin ve temsilcilerin şükür çığlıkları, ayakta alkışlamaları ve “ABD! ABD!” bağrışlarının eşlik ettiği maskaralığın ortasında, başkan, Amerikan politikasının durumu ve egemen seçkinlerin asıl kaygıları hakkında çok şey anlatan dikkat çekici bir açıklama yaptı.

Amerikan tarihinde ilk kez, bir ABD başkanı, ülke çapında yayınlanan bir televizyon konuşmasında, sosyalizme artan halk desteğini alenen suçladı. Trump, “Ülkemizde sosyalizmi benimseme yönündeki yeni çağrılar nedeniyle alarm durumundayız,” diye ilan etti ve ekledi: “Bu akşam, Amerika’nın hiçbir zaman sosyalist bir ülke olmayacağı konusundaki kararlılığımızı yineliyoruz.” Dinleyiciler, yani hem Demokratlar hem Cumhuriyetçiler, bu sözleri onayladıklarını alkışlarıyla ifade ettiler.

Trump’ın açıklamaları, tüm tumturaklı sözlerine ve malum “birliğin durumu güçlüdür,” ilanına karşın, bir yeraltı sığınağından yapılan bir konuşma niteliğindeydi. Egemen sınıf, yalnızca küresel konumuna yönelik artan meydan okumalardan dolayı değil ama daha da önemlisi, giderek toplumsal hoşnutsuzluk ifadelerinden ve grevlerin canlanmasından dolayı korkuyor.

Bu korkunun kaynağı, Bernie Sanders ve Birliğin Durumu konuşmasının ardından yapılan bir röportajı sosyalizmle ilişkisini kesmek için kullanan Alexandria Ocasio-Cortez gibi aciz Demokratik Partili politikacılar değil; egemen sınıfın ülke genelinde baş gösterdiğini fark ettiği şeydir.

Bu, Amerika’ya özgü bir olgu değildir. Geçtiğimiz yıl, sınıf mücadelesinin uluslararası ölçekte yükselişiyle karakterize edilmiştir.

Fransız gazetesi Le Monde diplomatique’in “Fransa’nın sınıf savaşları” manşetli son sayısı, şu uyarıda bulunuyor: “Fransa’nın seçkinleri yarım yüzyıldır böyle bir korku hissetmiyordu ve bu, bir seçim kaybetme, bir ‘reform’da başarısız olma ya da borsadaki hisselerinin düştüğünü görme gibi alışıldık bir korku değil; ayaklanma, isyan ve iktidarı kaybetme korkusu. 1 Aralık 2018’deki [sarı yelek] sokak protestoları, bazılarının ani bir şekilde ürpermesine neden oldu.”

Gazete, büyük sanayi grubu şeflerinin “ilk kez gerçekten başlarının kazıklara geçirileceğinden korktuklarını” söyleyen iş dünyası yanlısı bir gazetecinin açıklamalarını aktarıyor. Bir anket kuruluşu temsilcisi, “büyük patronların ‘sahiden endişeli’ olduğunu ve atmosferin ona 1936 ile 1968’deki benzer olayları hatırlattığını” bildiriyordu.

Fransa için geçerli olan, ABD için de geçerlidir. Trump’ın açıklaması, Amerikan kapitalizminin derin krizine ve Washington’daki siyasi çalkantıların asıl itici gücüne ilişkin anlık bir bakış sunmaktadır. Trump’ın sosyalizme karşı açıklaması, tarihin onun konuşmasından hatırlayacağı tek şeydir. Bunun dışında, konuşma, alışıldık ve iç boş bir resmi gösteriş ve tören görüntüsünden, konuşmacının sonu gelmeyen ve sıkıcı yalanlarından ve palavralarından ve Pittsburgh sinagogu gibi trajedilerin kurbanlarının duygusuzca istismar edilmesinden ibaretti.

Önceki yönetimler dönemindeki Birliği Durumu konuşmalarında, egemen seçkinlerin sosyalizm karşıtı kabusları, Sovyetler Birliği’ne, Çin’e ya da başka bir yabancı ülkeye odaklanırdı. Trump yönetiminde ise, bu korkular, bir iç düşmana; radikalleşmiş Amerikan işçilerine ve gençliğine yöneltildi.

Demokratların, eski Georgia vali adayı Stacey Abrams tarafından verdiği yanıt, alışılmış olandan bile daha can sıkıcı ve içler acısıydı. Uzun uzadıya geniş halk kitlelerinin karşı karşıya olduğu kriz hakkında değil de kendisi hakkında konuşan Abrams, Trump’ın “başarısını” güvenceye almak için onunla birlikte çalışma taahhüdünü Demokratların bitmek bilmeyen kimlik politikası manipülasyonu ile birleştirdi.

Trump’ın açık sözlü açıklaması, kapitalist egemen sınıfın aşağıdan gelen ve giderek büyüyen meydan okumaya pasifçe karşılık vermediğini ortaya koyuyor. Egemen sınıf, polis ve ordu güçlerini takviye ediyor; Trump’ın milliyetçiliği ve göçmen karşıtı ırkçılığı eliyle cezbedilenler gibi faşizan unsurları harekete geçirmeye çalışıyor.

Trump’ın ABD-Meksika sınırına duvar örme talebi, ABD’de, polis, ordu ve haydut çetelerini işçi sınıfına karşı harekete geçirecek açıkça faşizan bir hareket geliştirme çabalarının sembolü haline gelmiş durumda. Trump, Birliğin Durumu konuşmasından önceki hafta, defalarca, Kongre’nin son tarih olan 15 Şubat’a kadar sınır duvarını finanse etmeyi reddetmesi halinde, bir ulusal acil durum ilan edeceğini ve Pentagon’a, yasama yetkilendirmesi olmadan duvarı inşa etme emri vereceğini ima etti.

Eski sendikal örgütlerin devlet baskısı güçlerine yardımcı olmasına bel bağlayan Demokratik Parti, sınıf mücadelesini bastırmada daha geleneksel bir yaklaşıma bağlı kalıyor. Demokratların temsilcileri, bunu, Birliğin Durumu konuşması sırasında gösterdiler ve ABD ordusunun ve polisinin adı her geçtiğinde alkışlamak için ayağa kalktılar. Cumhuriyetçiler Trump’ın ekonomik “mucize”ye yönelik ilk sözlerine yanıt olarak “ABD! ABD!” sloganı atarken, Demokratlar, Trump şu anda Kongre’de rekor sayıda kadının bulunduğundan söz edince aynı milliyetçi sloganla yanıt verdiler.

Her iki partinin temsilcileri de, Trump’ın Çin ile ticaret savaşını hızlandırma sözünü, NAFTA ticaret anlaşmasını suçlamasını ve tekrar tekrar askeri müdahale tehditlerinde bulunduğu Venezuela’da yeni bir hükümet dayatmakla övünmesini alkışladılar.

Trump’ın hiçbir konuşması, Amerikan ve dünya kapitalizminin derinleşen krizini ve Amerikalı emekçiler arasında bununla uyumlu gerçekleşen siyasi düşünce kaymalarını tersine çevirmeyecek. Anlamlı bir şekilde, CNN’in Birliğin Durumu konuşmasından önceki gün açıkladığı bir ankete göre, halkın yüzde 70’i Trump yönetiminin kötü bir şekilde yönettiğini düşünüyor; yüzde 43 ise, bunun “hayatlarındaki en kötü” yönetim olduğunu söylüyor. Diğer anketler de, istikrarlı bir şekilde, sosyalizme artan desteği ve kapitalizme artan düşmanlığı gösteriyor.

Sosyalizm yeniden canlanıyor çünkü kapitalizm başarısız olmuş durumda. Uzun süredir bastırılmış olan sınıf mücadelesi, açığa çıkmaya başlıyor. Önümüzde duran büyük görev, kapitalizme ve ekonomik yıkım, diktatörlük ve savaş tehlikesine son vermek için, bu nesnel sınıf hareketine bir program, perspektif ve siyasi önderlik sağlamaktır.