Pazartesi günü yüzlerce ABD askeri, Suriye sınırından Irak’a geçti. Bu, Başkan Donald Trump’ın Washington’da bir siyasi fırtına koparan çekilme emrinin ilk büyük ölçekli yerine getirilmesiydi. Askerler, taş, patates ve domates ile silahlanmış Kürt gençlerinin rastgele “ateşi” altında, zırhlı araçlar ve başka askeri araçlarla yol aldılar.

Kuzeydoğu Suriye’deki Kürt iktidar partisi tarafından dolaşıma sokulan bir videoya göre, bir noktada, bir grup gösterici bir ABD konvoyunu kısa süreliğine durdurdu ve İngilizce yazılmış ev yapımı dövizleri gösterdi. Bir tanesinde şöyle yazıyordu: “Kuzeydoğu Suriye’yi terk eden ABD Ordusu’na, şimdi çocuklarınıza, Kürtlerin çocuklarının Türkler tarafından öldürüldüğünü ve onları korumak için hiçbir şey yapmadığınızı söyleyin.”

Halkın şimdi Türk ordusunun ya da daha da kötüsü Türkiye’nin “Suriye Milli Ordusu” müttefiklerinin işgalinden korktuğu Kürt köylerinde ve kasabalarında ABD’nin çekilmesine yoğun bir düşmanlık var. “Suriye Milli Ordusu”, Suriye’de Devlet Başkanı Beşar Esad hükümetine karşı savaşmaları için CIA ve Suudi Arabistan tarafından toplanmış, büyük ölçüde El Kaide’nin ve başka İslamcı grupların eski üyelerinden oluşan bir cani milis grubu. Bu güçler, Suriye’deki özellikle çoğu Sünni olmayan azınlıklara –Alevilere, Kürtlere ve Hristiyanlara– yönelik vahşetlerle bağlantılıdır.

Suriyeli Kürt YPG milisleri, Amerikalı patronları tarafından terk edilmelerinin ardından, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin iki hafta önce başlayan harekatına karşı Esad yönetiminden, Rusya’dan ve İran’dan yardım istedi. Türk ve Kürt güçleri arasındaki doğrudan çatışmalara, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’in 17 Ekim’de vardığı anlaşmanın ardından Cuma günü 120 saatliğine “ara verildi.” Bu “ara”, 22 Ekim Salı sona eriyor ve şiddetin kaldığı yerden devam etmesi bekleniyor.

Trump verdiği çekilme emriyle sahte bir savaş karşıtı pozu takınmaya çalışsa da, Suriye’den ayrılan ABD askerleri aslında ABD’ye dönmeyecekler. Pentagon, hafta sonunda, kuzeydoğu Suriye’den çekilme emri verilen 1.000 ABD askerinin tamamının Irak’ın batısına, asıl olarak da Anbar vilayetine gideceğini doğrulamıştı.

Şu anda ülkede bulunan 5.000 Amerikan askeri Bağdat ile Washington arasındaki mevcut anlaşmaya göre en üst seviyeyi oluşturduğu için, Irak hükümetinin bu konuşlanmaya henüz onay verip vermediği net değil.

Trump, Mayıs ayından beri, esasen İran’a karşı tehdit kampanyasının parçası olarak, Ortadoğu’ya 14.000 Amerikan askeri daha gönderdi. Bu ayın başında, Suudi petrol sahalarını sözde İran tehdidinden korumak için Suudi Arabistan’a 3.000 ABD askerinin daha konuşlanması emri verdi.

Pazartesi günü, ABD’li 200 Özel Kuvvet askerinin, esas olarak 2014-2018 yılları arasındaki kanlı mücadele sırasında Kürt güçlerinin IŞİD’den ele geçirdiği topraklarda bulunan petrol sahalarını korumak üzere Suriye’de kalacağına ilişkin haberlerle birlikte, Beyaz Saray’ın politikasındaki son dönüşe tanık olundu. Trump, “Petrol’ü sağlama aldık,” diye böbürlendiği bir Twitter mesajında bu kararı ima etti.

Bu adım, Washington’daki hizipsel savaşı büyük olasılıkla yoğunlaştıracak. Trump’ın hem Demokrat hem Cumhuriyetçi muhalifleri, yeterince doğru şekilde, onun Suriye petrolünü insanlardan daha çok önemsediğine dikkat çekecekler. Fakat bu muhaliflerin asıl kaygısı, Trump’ın, ABD’nin bölgede 2003’e kadar giden bütün müdahalesinin asıl dürtüsünü fazlasıyla açık bir şekilde ortaya dökmesidir: ABD’nin istilası ve işgali eliyle öldürülen, yaralanan ya da yerinden edilen milyonlarca insana aldırmadan, gezegendeki en önemli petrol kaynaklarının bir kısmının kontrolünü ele geçirmek.

Hem subaylar hem de sıradan askerler arasında homurdanmalar olduğu yaygın biçimde haber yapılsa da, Amerikan silahlı kuvvetleri Trump’ın çekilme emrini yerine getirirken, Kongre’deki iki partinin temsilcilerinden oluşan bir heyet paralel bir dış politika girişiminin parçası olarak Ürdün’e gitti.

Heyete Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi başkanlık ederken, ona, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Eliot Engel, Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı Adam Schiff, Temsilciler Meclisi İç Güvenlik Komitesi Başkanı Bennie Thompson, Temscilciler Meclisi Silahlı Kuvvetler Komitesi’ndeki kıdemli Cumhuriyetçi Mac Thornberry ve dört başka Demokrat eşlik etti.

Heyet Cumartesi günü Ürdün Kralı Abdullah ile görüştü. Görüşme sonrasında Pelosi, Trump’ın çekilme emrine sadece dolaylı olarak değinen kısa bir açıklama yaptı: “Suriye’de Türkiye’nin saldırısının ardından derinleşen krizle birlikte, heyetimiz, bunun bölgesel istikrara etkisi, sığınmacı akışının artması ve IŞİD’e, İran’a ve Rusya’ya sağlanan tehlikeli açık alan hakkında çok önemli görüşmeler yaptı.”

Ürdün ziyareti, hem bölge genelinde hem de Washington’da, Trump’ın Suriye politikasına doğrudan bir tokat olarak görüldü. Geçtiğimiz hafta, Temsilciler Meclisi, çekilme kararını 354 lehte 60 aleyhte oyla kınadı ve Cumhuriyetçilerin üçte ikisi Demokratlarla birlikte oy verdi. Bizzat Pelosi, 16 Ekim’de Beyaz Saray’da Trump’la görüşmesinde doğrudan bu konuyu gündeme getirmiş ve ona, Ortadoğu politikasında “bütün yolların Putin’e çıkıyor” diyerek Rusya yararına hareket ettiği imasını yineleyip toplantıyı terk etmişti.

Pelosi önderliğindeki heyet, Ürdün’den ayrıldıktan sonra Afganistan’ı gizlice ziyaret etti. Bu bilgi, ABD’ye dönmelerinin ardından açıklandı. Heyet, 20 Ekim Pazar günü Kabil’de yaptığı kısa süreli duraklama sırasında, Camp Morehead’deki ABD askerlerinin yanı sıra ABD Büyükelçisi John Bass ve diğer Amerikalı sivil yetkililerle birlikte Devlet Başkanı Eşref Gani ve onun başlıca siyasi rakibi olan Baş Yönetici Abdullah Abdullah ile görüştü.

Afganistan seyahati birçok önemli soruyu gündeme getirmektedir. Ocak ayında, Trump, Kongre’nin ABD-Meksika sınırına duvar dikmesine fon sağlamayı reddetmesi üzerine federal hükümetin kısmen kapanmasının ortasında, Pelosi’nin bu ülkeye yapacağı seyahati kasten iptal etmişti. Trump, bir kongre heyetinin savaş bölgesine gitmek için askeri ulaşım aracı kullanmasına ilişkin olağan izni vermedi. Trump’ın bu seyahat için izin verip vermediği ya da ordunun onu bilgilendirip bilgilendirmediği veya isteklerini öylece görmezden mi geldiği net değil.

Kongre heyeti, Kabil’deyken, kendisi de Afgan başkentine ilan edilmemiş bir ziyarette bulunan Savunma Bakanı Mark Esper ile basına kapalı kısa bir toplantı yaptı. Pelosi ile Esper’in yollarının Kabil’de kesişmesi sadece bir tesadüf olarak görülemez ve görüşme konuları büyük olasılıkla Afganistan’dan fazlasını kapsıyordu.

Pelosi ile Esper arasında Washington’da basına kapalı yapılan bir toplantı, Pentagon’un yaklaşan görevi kötüye kullanma suçlaması krizindeki rolü hakkında hemen spekülasyona yol açardı. 1973-1974 Watergate krizinin önemli yanlarından biri, dönemin Savunma Bakanı James Schlesinger’in, Başkan Richard Nixon’ın sonunda istifasına yol açan görevi kötüye kullanma suçlaması işlemlerini engellemek için orduyu kullanma yönünde herhangi bir girişimde bulunmasının önüne geçme çabasıyla, ordu komutanlarına, kendisinin üzerinden gelmedikçe Beyaz Saray’ın herhangi bir emrine uymama talimatı vermiş olmasıdır.

Kongre’deki Demokratlar, Trump’a yönelik görevi kötüye kullanma suçlaması hamlesini, ABD’nin Rusya ile daha geniş bir çatışmanın merkezine oturan Ukrayna’daki emperyalist amaçlarından çok, ulusal güvenlik aygıtının Trump’ın kendi kişisel siyasi hedeflerine hizmet edecek şekilde (yani, Demokratların ve 2020’deki potansiyel rakibi, eski Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın kirli çamaşırlarını ortaya çıkaracak şekilde) dış politika yürütmesi üzerinden gündeme getirdiği konularla sınırlamış durumda.

Pelosi, CIA ve diğer ordu-istihbarat kurumları ile sıkı koordinasyon içinde yürütülen görevi kötüye kullanma soruşturmasında, göçmenlere yönelik zulüm, demokratik haklara yönelik saldırılar ya da Anayasa’yı hiçe sayarak sınırsız yürütme gücü ileri sürme gibi Trump’ın gerçek suçlarının gündeme getirilmesine katı bir şekilde karşı çıkmaktadır. Buna karşılık Pentagon, kendisi ile Trump’ın soruşturmayla işbirliği yapmayı sert biçimde reddetme tavrı arasında gözle görülür derecede mesafe koymuş durumda.