Sutra, u subotu, će biti prva godišnjica od istočnog Partnerskog samita u Vilniusu, gdje je tadašnji ukrajinski predsjednik Viktor Januković odbio da potpiše sporazum o pridruživanju Evropskoj Uniji. Godinu dana kasnije, Ukrajina je upetljana u građanski rat sa preko 4,000 žrtava. U isto vrijeme NATO je na ivici oružanog sukoba sa Rusijom koji preti čovečanstvu nuklearnim uništenjem.

Šta je dovelo do ove situacije? Zapadna propaganda odgovara na ovo pitanje sa pet slova: PUTIN.

Po optužbi Angele Merkel, ruski predsjednik vidi sve kroz “sfere utjecaja,” krši međunarodna prava, ugrožava “okvir mira u Evropi” i nastoji da aneksira ne samo Ukrajinu, već i Gruziju, Moldaviju i baltičke zemlje.

Propagandna bujica od strane medija 24 sata dnevno pokušava da ubijedi javnost da jedino negativac iz Kremlja sprečava Ukrajinu da se razvije u prosperitetnu oazu demokracije, a Evropu u raj mira.

WSWS nema apsolutno nikakvih simpatija prema ruskom predsjedniku. On je desničarski nacionalista koji predstavlja interese ruskih oligarha i dijametralna je suprotnost socijalističkim i internacionalističkim ciljevima za koje se zalažemo. Ali uzimati Rusiju kao krivca za eskalaciju krize u poslijednjih 12 mjeseci je izvrtanje realnosti naglavačke.

Jedan od rijetkih glasova sa zapada koji protivrječi zvaničnoj propagandi je profesor političkih nauka na Univerzitetu u Čikagu, Džon J. Meršajmer. U septembarsko/oktobarskom izdanju časopisa Foreign Affairs on tvrdi da Putin nije agresor. “Sjedinjene Države i njeni evropski saveznici dijele veći dio odgovornosti za krizu. Uzrok trenutačnih problema je proširenje NATO-a, koje je centralni dio šire strategije da se Ukrajina odvuče iz ruske orbite i integriše sa zapadom.”

“Putinova reakcija ne predstavlja nikakvo iznenađenje… Njegov odgovor na događaje (u Ukrajini) je u stvari odbrana, a ne ofanziva,” nastavlja Meršajmer. On ističe da SAD “ne bi tolerisali da udaljene velike sile raspoređuju vojne snage nigdje u zapadnoj hemisferi, a još manje na svojim granicama. Zamislite bijes u Vašingtonu ako bi Kina stvorila impresivnu vojnu alijansu i pokušala da u nju uključi Kanadu i Meksiko.”

Meršajmer, zagovornik škole teorije međunarodnih odnosa poznate kao neorealizam, analizira konflikte između država, ali se ne bavi ekonomskim i socijalnim pitanjima koje također igraju ulogu u ukrajinskoj krizi. Bez obzira, njegova tvrdnja da su SAD opkolile Rusiju sa ciljem da održe svoju poziciju svjetske sile, dok istovremeno Njemačka nastoji da postane takva sila, je tačna.

Penetracija istočne Evrope od strane NATO i EU ima još jednu dimenziju. Cilj je da se Ukrajina, a na kraju i sama Rusija, pretvore u neku vrstu polukolonije – rezervoar jeftine radne snage i sirovina za zapadne kompanije, tržište za njihove proizvode i izvor profita za hedž fondove i banke na zapadu. Da bi se ovo omogućilo, njima treba režim koji je pod kontrolom NATO i EU i koji će da brutalno potisne radničku klasu.

Ovo je bio cilj Sporazuma o pridruživanju koji je Januković odbio da potpiše pre godinu dana, a koji je poslije njegovog svrgavanja prihvaćen od strane novog režima.

Sporazum štiti imovinu ukrajinskih oligarha i otvara Ukrajinu zapadnim korporacijama i bankama, mameći političku elitu i manji sloj srednje klase mitom iz EU kase. Širokoj masi stanovništva ne može da ponudi ništa osim neograničene količine “grčkog lijeka” – programi štednje propisani od MMF-a i EU, masivni rezovi troškova za socijalnu zaštitu, obrazovanje, zdravstvo i administraciju, i zatvaranje i privatizaciju fabrika.

U samom početku, Januković je podržao Sporazum o pridruživanju, ali je na kraju odustao jer se plašio za svoju političku budućnost. Bojao se socijalne eksplozije ako bi u zemlji koja je već bila u očajničkom siromaštvu sproveo mjere štednje koje je EU zahtjevala. Sa druge strane, Rusija je nudila jefine kredite, dok je EU insistirala na momentalnoj drastičnoj štednji.

Da bi se Ukrajina vezala za EU i NATO uprkos svemu ovome, bilo je potrebno da se organizuje državni udar i da se mobilišu fašističke snage. Od samog početka, protesti na Maidanu su bili pod utjecajem sila potpomognutih od strane zapada. Pomoćnik američkog državnog sekretara Viktorija Nuland je kasnije priznala da su SAD uložile preko 5 milijardi dolara u te snage od 1991.

U početku je samo par hilljada ljudi izlazilo na ulice, i nije bilo dokaza za široko rasprostranjenu naklonost ka EU. Istraživanja javnog mjenja su pokazala da je u posljednjih deset godina samo između 30 i 40 odsto ukrajinskog stanovništva podržavalo integraciju u EU, dok je otprilike isto toliko podržavalo integraciju sa Rusijom.

Okupljenima na protestima su se obraćale poznate osobe: Arsenij Jacenjuk, predstavnik narandžaste revolucije koju su SAD sponzorisale 2004; Vitalij Kličko, koji je živeo u Njemačkoj, profesionalni bokser blisko povezan sa fondacijom Konrad Adenauer koja je bliska vladajućoj Hrišćansko-demokratskoj uniji Njemačke (CDU); Oleh Tjahnibok, lider fašističke partije Svoboda. U onome što je očigledno predstavljalo kompletan raskid sa diplomatskim normama, članovi vlade i parlamentarni poslanici iz zemalja NATO-a su se javno kretali među demonstrantima koji su blokirali vladine zgrade i zahtjevali svrgavanje izabranog predsjednika.

Kada je Januković odbio da popusti pred zahtevima demonstranata, naoružane desničarske grupe su počele da dominiraju događanjima na Maidanu. Svoboda je dovezla svoje pristalice u Kijev iz uporišta na zapadu zemlje. Praktično niotkuda izranja i Desni Sektor, savez neonacista i paravojnih formacija. Sukobi su postali sve brutalniji, snajperi ubijaju na desetine ljudi. Ni do dan danas nije razjašnjeno da li su snajperisti bili dio režimskih snaga bezbjednosti ili politički provokatori iz redova opozicije.

21. februara Januković pristaje na prelaznu vladu i prevremene izbore. Pod pretnjama desničarskih naoružanih formacija, pobjegao je već iste noći. Njegovi protivnici grabe vlast 22. februara. Ostalo je na zapadnim medijima i nizu pseudo-lijevih organizacija da prodaju državni udar koji je bio organiziran od zapadnih sila i podržan od strane fašističkih bandi kao “demokratsku revoluciju.”

Dolaskom na vlast ultranacionalista u Kijevu nastupa strah i panika, pogotovo u istočnom dijelu zemlje gdje veliki dio stanovništva govori ruskim jezikom. Podržan od Kremlja, Krim proglašava nezavisnost i postaje dio ruske federacije. Pro-ruski separatisti preuzimaju vlast u Donjecku i Lugansku i započinje ratni sukob sa ukrajinskom centralnom vladom koji još uvijek traje.

U međuvremenu SAD i Njemačka sistematski koriste ovu krizu, koju su sami isprovocirali, da povećaju vojni i ekonomski pritisak na Rusiju. NATO je prebacio trupe u istočnu Evropu, povećao broj izviđačkih letova duž granice sa Rusijom, organizovao kopnene i pomorske manevre u blizini Rusije i sistematski radi na naoružanju svojih snaga. SAD i EU su uveli ekonomske sankcije protiv Rusije i presjekli ruski pristup međunarodnim finansijama.

Ako bi tražili prave uzroke ove opasne eskalacije i s njom povezane ratne opasnosti, mora se pogledati u pravcu Bijele kuće i Ureda federalnog kancelara u Berlinu, a ne Kremlj. Kao što je bio slučaj u prvoj polovini prošlog vijeka, imperijalističke sile traže odgovor na krizu svjetskog kapitalizma i rastuće društvene tenzije u ratu i diktaturi.

Događaji u Fergusonu pokazuju da je američko društvo na ivici socijalne eksplozije. Isto važi i za Evropu, gdje talas za talasom mjera štednje tjeraju široke slojeve u siromaštvo i nezaposlenost. Vladajuća elita odgovara militarizmom kako spolja tako i kod kuće, osvajanjem novih sfera utjecaja, tržišta i sirovina, zajedno sa jačanjem državne prismotre i represivnog aparata.

Postoji samo jedan način za suprostavljanje ovakvom razvoju: stvaranje međunarodnog socijalističkog pokreta radničke klase, koji bi spojio borbu protiv rata sa borbom protiv njegovog osnovnog uzroka, kapitalističkog sistema.

28. novembar 2014.