Napad na uredničku kancelariju Charlie Hebdo-a je šokirao javnost, koja je užasnuta nasilnom smrću 12 ljudi u centru Pariza. Video snimci gdje napadači pucaju iz oružja i ubijaju već ranjenog policajca, a koje su pogledali milioni, daju događajima od srijede vanrednu aktualnost.
Država i mediji teže da iskoriste strah i konfuziju javnosti neposredno nakon napada. Još jednom se pokazuje političko banrotstvo i iz osnova reakcionarni karakter terorizma. On služi interesima države, koja koristi šansu koju su joj teroristi pružili da prikupi podršku militarizmu i diktaturi. Kada je Bušova administracija izvršila invaziju na Irak 2003. popularno protivljenje u Francuskoj je bilo toliko neumoljivo da je vlada predvođena predsjednikom Jacques Chirac-om bila prinuđena da se usprotivi ratu, čak uprkos ogromnom političkom pritisku iz Sjedinjenih država. Sada, 12 godina kasnije, dok predsjednik Francois Hollande teži da pretvori Francusku u glavnog saveznika Sjedinjenih država u “ratu protiv terorizma”, napad u Parizu mu ide na ruku.
U tim nastojanjima Hollande može da se osloni na medije, koji u takvim okolnostima usmjeravaju svu energiju na emocionalnu manipulaciju i političku dezorijentaciju javnosti. Kapitalistički mediji, vješto kombinujući suzbijanje informacija sa polu-istinama i golim lažima, kreiraju narativ koji je sračunat da apeluje ne samo na najniže instinkte šire javnosti, već i na njene demokratske i idealističke sentimente.
Širom Evrope i u Sjedinjenim državama tvrdi se da je napad na magazin Charlie Hebdo bio napad na slobodu štampe i neotuđivo pravo novinara u demokratskom društvu da se izjasne bez gubitka slobode ili straha za sopstvene živote. Ubistvo karikaturista i urednika Charlie Hebdo-a se proglašava za napad na princip slobode govora koji je, navodno, na visokoj cijeni u Evropi i Sjedinjenim državama. Tako se napad na Charlie Hebdo predstavlja kao još jedno nasilje od strane muslimana koji ne mogu da istrpe zapadnjačke “slobode”. Iz ovoga se mora izvući zaključak da je “rat protiv terorizma” – tj. imperijalističko nasrtanje na Bliski istok, srednju Aziju, sjevernu i centralnu Afriku – neizbježna nužnost.
Usred ove orgije demokratske hipokrizije ne obazire se na činjenicu da je američka vojska, u toku ratova na Bliskom istoku, odgovorna za smrt najmanje 15 novinara. U odvijajućem narativu “slobode govora pod opsadom” nema mjesta za ikakav pomen o napadu projektilom vazduh-zemlja na kancelariju Al Jazeere u Bagdadu koji je usmrtio tri novinara i ranio još četvoro.
Niti se išta piše ili govori o ubistvu dva novinara Reuters-a koji su radili u Bagdadu jula 2007; fotografa Namir Noor-Eldeen-a i vozača Saeed Chmagh-a. Dok su bili na zadatku u istočnom Bagdadu, obojicu su namjerno napali SAD Apache helikopteri.
Američkoj i međunarodnoj javnosti je tek omogućeno da pogleda video hladnokrvnog ubistva dva novinara kao i grupe Iračana – snimljen iznutra jednog od helikoptera – kao rezultat objavljivanja klasifikovanog materijala od strane Wikileaks-a, a koji su pribavili od američkog vojnika Chelsea Manning.
I kako su Sjedinjene države i Evropa postupili da zaštite upražnjavanje slobode govora Wikileaks-a? Julian Assange, osnivač i izdavač Wikileaks-a je podvrgnut neumoljivom progonu. Vodeće ličnosti u politici i medijima u Sjedinjenim državama i Kanadi su ga osudili kao “teroristu” i zahtjevali njegovo hapšenje, dok su neki čak pozivali i da se ubije. Assange se juri na osnovu lažljivih optužbi za “silovanje” koje su orkestrirale američke i švedske obavještajne službe. Bio je primoran da potraži utočište u ambasadi Ekvadora u Londonu, koja je pod stalnom prismotrom od strane britanske policije koja bi zgrabila Assange-a čim bi izašao iz ambasade. Što se tiče Chelsea Manning, ona je trenutno u zatvoru, odslužuje 35-godišnju kaznu zbog izdaje.
Tako velike kapitalističke “demokratije” sjeverne Amerike i Evrope pokazuju svoju privrženost slobodi govora i sigurnosti novinara!
Lažljivi i licemjerni narativ koji ispredaju država i mediji zahtjeva da Charlie Hebdo i ubijeni karikaturisti i novinari budu postavljeni za mučenike za slobodu govora i predstavnike štovane demokratske tradicije tvrdokornog naprednog novinarstva.
U kolumni u Financial Times od srijede liberalni istoričar Simon Schama stavlja Charlie Hebdo u slavnu tradiciju novinarskog nepoštovanja autoriteta što je “kičma okosnica slobode”. On priziva velike evropske satiriste između 16. i 19. vijeka koji su podvrgli velike i moćne svom neskrivenom preziru. Među njihovim slavnim metama, podsjeća nas Schama, su bili vojvoda od Alba, koji je 1500-ih ugušio u krvi borbu Holanđana za slobodu; francuski “kralj sunca” Louis XIV; britanski premijer William Pitt; i princ od Walles-a. “Satira,” piše Schama “je postala kisik politike, ventilirajući zdrave urlike poruge u kafićima i tavernama gdje su karikature kružile svakodnevno i svake nedelje.”
Schama postavlja Charlie Hebdo u tradiciju u koju ne pripada. Svi veliki satiristi koje Schama navodi su bili predstavnici demokratskog Prosvetiteljstva koji su uperili svoj prezir protiv moćnih i korumpiranih branitelja aristokratskih privilegija. Svojim nemilosrdnim ponižavajućim oslikavanjem muslimana Charlie Hebdo se izruguje siromašnima i obespravljenima.
Govoriti otvoreno i iskreno o odvratnom, ciničnom i ponižavajućem karakteru Charlie Hebdo-a ne znači opravdavati ubijanje njihovog kadra. Ali kada se slogan “Ja sam Charlie” usvoji i snažno promoviše u medijima kao slogan protestnih demonstracija, oni koji nisu ophrvani državnom i medijskom propagandom su u obavezi da odgovore: “Protivimo se nasilnom napadu na taj magazin, ali nismo 'Charlie' i nemamo ništa zajedničko sa njim.”
Marksistima nije strana borba za prevazilaženje uticaja religije među masama. Ali oni vode tu borbu sa razumjevanjem da religioznu vjeru održavaju uslovi nedaća i očajničkih teškoća. Religija nije za izrugavanje, već je se treba razumjeti i kritikovati kao što je razumio i kritikovao Karl Marks:
“ Religiozna nedaća je … izraz stvarnih nedaća i takođe protest protiv stvarnih nedaća. Religija je uzdah potlačenog bića, srce svijeta bez srca, baš kao što je i duša bezdušnih uslova. Ona je opijum za narod.
“Ukinuti religiju kao iluzornu sreću ljudi znači zahtjevati njihovu stvarnu sreću. Zahtjevati da se odrekne iluzija o postojećem stanju stvari znači zahtjevati da se odrekne stanje stvari koje treba iluzije. Kritika religije je tako u začeću kritika doline suza, čiji je oreol religija.” [Prilog kritici Hegelove filozofije prava]
Dovoljno je pročitati ove riječi da se uvidi intelektualni i moralni jaz koji odvaja marksizam od nezdravog miljea bivšeg ljevičarskog političkog cinizma koji je našao izraza u Charlie Hebdo-u. U njihovom nedoraslom i često bestidnom klevetanju muslimanske religije i tradicija nema ničeg poučnog, a kamoli uzdižućeg.
Cinično provokativne anti-Islamske karikature koje su se pojavljivale na toliko naslovnih strana Charlie Hebdo-a se ulaguju desničarskim šovinističkim pokretima u Francuskoj, i pospješuju njihov rast. Apsurdno je tvrditi, u odbranu Charlie Hebdo-a, da njihove karikature nemaju političkih posljedica i da su “samo šala”. Na stranu činjenica da je francuska vlada očajna da prikupi podršku za svoje bujajuće ratne planove u Africi i Bliskom istoku, Francuska je zemlja gdje uticaj neo-fašističkog Nacionalnog fronta naglo raste. U ovom političkom kontekstu Charlie Hebdo je olakšao rast jedne vrste politizovanog anti-muslimanskog sentimenta koji uznemirujuće podsjeća na politizovani anti-semitizam koji se pojavio kao masovni pokret u Francuskoj 1890-ih.
Koristeći sirove i vulgarne karikature koje prenose zlokobnu i stereotipiziranu sliku muslimana, Charlie Hebdo podsjeća na jeftine rasističke publikacije koje su odigrale značajnu ulogu u huškanju anti-semitske agitacije koja je protutnjala Francuskom tokom čuvene Dreyfus afere, koja je izbila 1894. nakon što je jevrejski oficir optužen i nepravedno osuđen zbog špijunaže za Njemačku. Da bi raspalio mržnju prema jevrejima, La Libre Parole [Slobodan Govor], koji je izdavao zloglasni Edoard Adolfe Drumont, je vrlo efektivno koristio karikature koje su sadržale poznate anti-semitske motive. Karikature su služile da raspale javno mnjenje, podgovarajući rulje protiv Dreyfusa i onih koji su ga branili, poput Emila Zole, velikog pisca i autora J'Accuse [Optužujem].
Svjetski Socijalistički Vebsajt (WSWS), na bazi dugogodišnjih političkih principa, se protivi i nedvosmisleno osuđuje teroristički napad na Charlie Hebdo. Ali odbijamo da se priključimo prikazivanju Charlie Hebdo-a kao mučenika za stvar demokratije i slobode govora, i upozoravamo naše čitaoce da budu na oprezu od reakcionarnih planova koji motivišu ovu licemjernu i lažljivu kampanju.
9. januar 2015.