ඉදිරිදර්ශන

පියානෝ වාදක ඉගෝර් ලෙවිට් හා ෆැසිස්ට්වාදයට එරෙහි ව සංස්කෘතිය ආරක්ෂා කිරීම

33 වස් වියැති රුසියානු-ජර්මානුවෙකු වන ඉගෝර් ලෙවිට් ඔහුගේ පරපුරේ පියානෝ වාදකයන් හා සංගීතඥයන් අතර වඩාත් ම වැදගත් අයවලුන් අතරෙහි ලා සැලකෙන්නෙකි. ඔහුගේ දීප්තිමත්භාවය සමන්විත වන්නේ හුදෙක් ඔහුගේ දෝෂ රහිත තාක්ෂනික නිපුනත්වයෙන් පමනක් නොවේ. අත් වැරැද්දක් සිදු කල හැක්කේ කෙසේදැයි පියානෝ වාදකයන් කිසිදා ඉගෙන නොගන්නා බවට නිරතුරුව ‍යම් තරමක කවටකමක් ලෙස සඳහන් කෙරෙන තරමට ඔවුන්ව තීව්‍ර ලෙස පුහුනු කරනු ලැබෙන කාල පරිච්ඡේදයක, එම නිපුනත්වය වූ කලී යතුරුපුවරු (කීබෝඩ්) වාදකයන්ගෙන් අපේක්ෂිත මට්ටමකි. එහෙත් ලෙවිට්ගේ සංගීතමය කීර්තිය රඳා පවතින්නේ, භාවවිෂයක සූක්ෂ්මතාව විශිෂ්ඨ බුද්ධිවිෂයක ගැඹුරක් සමඟ සංයෝග කරන ඔහුගේ ඉමහත් අර්ථ විවරනාත්මක පරිකල්පනය මත ය. මානව සංස්කෘතියේ අග්‍ර ස්ථානය අරා සිටින්නා වූ ද, උච්ඡත ම කායික හා මානසික ඉන්ද්‍රිය ශක්තියක් පියානෝ වාදකයන් කෙරෙන් ඉල්ලා සිටින්නා වූ ද කෘතීන් වන බීතෝවන්ගේ සොනාටා 32 හි ඔහුගේ මෑත තැටිගත කිරීම ලොව පුරා ම විචාරකයන් හා ජනයා විසින් උද්‍යෝගයෙන් යුතු ව සත්කාර සම්මානයෙන් පිලිගනු ලැබ ඇත.

කලාව, අවබෝධයේ හා මානව ඒකමතිකත්වයේ බලවේගයක් ලෙස සැලකීමේ ලෙවිට්ගේ දෘෂ්ඨිය විසින් ඔහුට ගෝලීය ප්‍රේක්ෂකාගාරයක ගෞරවය හා ස්නේහය දිනා දෙනු ලැබ ඇත. වසංගතයේ මුල් මාසවලදී ලෙවිට්, සජීවී ලෙස විකාශනය කල සුවිශේෂී‍ රාත්‍රී 'ට්විටර් ප්‍රසංග' මාලාවකට මුල පිරීය. එක දිගටම 50 කට වැඩි සන්ධ්‍යාවන්හිදී ලෙවිට් ලෝකයේ සෑම ප්‍රදේශයක ම සිට නොමිලේ නැරඹිය හැකි ප්‍රසංග පැවැත්වීය. සෑම ප්‍රසංගයක ම මුලදී ඔහු තමන් ඉදිරිපත් කිරීමට යන සංගීත සංයෝජනයන් හි වැදගත්කම පිලිබඳ කෙටි පැහැදිලි කිරීමක් හඳුන්වා දුන්නේ ය. ලෙවිට්ගේ ට්විටර් ප්‍රසංග දස දහස් සංඛ්‍යාත ප්‍රේක්ෂකාගාරයක් ආකර්ෂනය කර ගැනීමට සමත් විය.

වීඩියෝව: ඉගෝර් ලෙවිට් - බීතෝවන්: පියානෝ සොනාටාව අංක 14, Op. 27, අංක 2, “Moonlight (සඳ එලිය)” (2019 Opus Klassic)

මෙම විශිෂ්ඨ කලාකරුවා වාමාංශික දේශපාලනයේ ද සක්‍රීය ව සිටින්නෙකි. පසුගිය මැයි මාසයේ 'නිව්යෝර්කර්'හි ඔහුගේ ඡායාරූපයක් සමඟ පල කෙරුනු සටහනක මෙසේ කියැවින: 'ලෙවිට්ගේ පරපුරේ අන්‍ය පියානෝ වාදකයන් වඩාත් පුලුල් මහජන වෙලඳ පොල ප්‍රසිද්ධියක් අත්පත් කොට ගෙන සිටිනු විය හැකිය. ... එහෙත් ඒ කිසිවෙකුට ඔහු හා සැසඳිය හැකි සංස්කෘතික පෞරුෂයක් හෝ - දේශපාලන පෞරුෂයක් හෝ වුව - නොමැත. ජර්මන් භාෂාව කථා කරන රටවල දී ලෙවිට් යනු හුදෙක් සම්භාව්‍ය සංගීතයේ රසිකයන්ට පමනක් නොව, ඔහුගේ වාමාංශික, ජාත්‍යන්තරවාදී ලෝක දෘෂ්ඨිය ඔහු සමඟ බෙදා හදා ගන්නා වඩාත් පුලුල් මහජනකායකට ද හුරුපුරුදු මුහුනෙකි.'

ඕල්ටර්නේටිව් ෆර් ඩොයිෂ්ලන්ඩ් (ඒඑෆ්ඩී) සංවිධානයේ වර්ධනය වෙමින් පවත්නා දේශපාලන බලය තුල සිය වඩාත්ම ජරාජීර්න කුනු වීම ප්‍රකාශයට පත් කරමින් පවතින ජර්මනියේ නව නාසිවාදයේ පුනරුත්ථානයට එරෙහි ව, බලගතු හඬක් ලෙස ලෙවිට් මතු වී ඇත. බුන්ඩෙස්ටාග් (ජර්මන් පාර්ලිමේන්තුව) තුල නිල විපක්ෂය කරා වූ එහි උත්ථානයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, යලිත් වරක් ෆැසිස්ට්වාදය නීත්‍යානුකූල දේශපාලන බලයක් ලෙස දේශපාලන ප්‍රභූන් විසින් ප්‍රවර්ධනය කෙරේ. මෙකී වඩවඩාත් ප්‍රතිගාමී වෙමින් පවත්නා වාතාවරනය තුල, යුදෙව්වාද විරෝධය හා යුදෙව්වන්ට එරෙහි ප්‍රචන්ඩ ප්‍රහාර සමඟ අත්වැල් බැඳ ගත් නව නාසි ප්‍රචන්ඩත්වය සාමාන්‍ය දෙයක් බවට පත් වෙමින් පවතී.  

යුදෙව්වෙකු වන ලෙවිට්ට පසුගිය වසරේ යුදෙව් විරෝධී මරන තර්ජන ලැබීමට පටන් ගැනුනි. ඒවායින් බියපත් වීමට සූදානම් නොවූ ඔහු නව-නාසි ප්‍රචන්ඩත්වය දිගින් දිගටම හෙලා දැක ඇත. ඔක්තෝබර් 4 වන දින හැම්බර්ග්හි දී යුදෙව් ශිෂ්‍යයෙකුට එල්ල වූ ප්‍රහාරයකින් පසු ලෙවිට් මෙසේ ට්වීටර් පනිවිඩයක් තැබීය: 'හෙම්බත්. හොඳටම, හොඳටම හෙම්බත්. හොඳටම කේන්තියි!'. ඊලඟ දිනයේ ඔහු මෙසේ ට්වීටර් කලේය: 'ඊයේ: හැම්බර්ග්. අද: පල්හෑලි. ආයෙත් කවදාවත් හෑෂ් ටැග්ස් එපා. හැමදාමත් වගේ, හොඳටම හෙම්බත්. හොඳටම කෙඩෙත්තුයි.' ඔක්තෝබර් 9 වන දා ලෙවිට් තවත් ට්වීටර් පනිවිඩයක් යැවීය: 'මේ කාලය ඔබව කෙතරම් හෙම්බත් කරනවා ද ..' ඔක්තෝබර් 10 වනදා ඔහු මෙසේ ලිවීය: 'ප්‍රවෘත්ති ඇසීම තරම් හෙම්බත් කරන දෙයක් මේ දවස්වල නැති තරම්.'            

ලෙවිට්ගේ ට්වීටර් පනිවුඩ දහස් ගනන් දෙනා විසින් කියවනු ලැබීම යනු ඒඑෆ්ඩීයටත්, මාධ්‍යවල සිටින එයට සහාය දක්වන්නන්ට හා ක්ෂමාලාපකයන්ටත් උසුලා සිටිය නොහැකි තරම් දෙයක් විය. ඔක්තෝබර් 16 වන සිකුරාදා සුයිඩොයිෂ් සයිටුං නම් ජර්මනියේ ප්‍රමුඛ ලිබරල් පුවත්පත පියානෝ වාදකයා සම්බන්ධයෙන්, 'ලෙවිට් හෙම්බත් වී සිටී' යනුවෙන් නරුම සිරස්තලයක් යෙදූ අශික්ෂිත ප්‍රහාරයක් පල කලේය. හෙල්මුට් මවුරෝ විසින් ලියන ලද එම ලිපියෙහි යොදා ගෙන තුබූ සාහිත්‍යමය ඇනුම්පද හා ඒකාකෘතීන්ගේ ප්‍රත්‍යක්ෂ යුදෙව් විරෝධී ව්‍යංජනාර්ථ ජර්මානු මහජනයාට වහා පසක් වන සුලු ඒවා විය.

ඡායාරූපය: රුසියානු-ජර්මානු පියානෝ වාදක ඉගෝර් ලෙවිට් 2018 දී ජර්මනියේ ලීප්සිග්හි වාදනයක් ඉදිරිපත් කරයි (අනුග්‍රහය: ඒපී ෆොටෝ/ ජෙන්ස් මෙයර්)

මවුරෝ පටන් ගෙන ඇත්තේ ලෙවිට්ගේ 'නාට්‍යාකාර කාරුන්‍යය', 'මුලුමනින්ම වෙනස් සංයුක්තයක වාදනය කරන' රුසියානු පියානෝ වාදක ඩැනීල් ට්‍රිෆොනොව් සමඟ සංසන්දනය කරමිනි. යුදෙව් සංගීතඥයන්ට එරෙහිව රිචඩ් වැග්නර්ගේ අපුල දනවන යුදෙව් විරෝධී පරිභවයන් හුරුපුරුදු, සංගීතය පිලිබඳ අධ්‍යාපනයක් ලබා ඇති සෑම ජර්මානුවෙක් ම, මවුරෝ විසින් ව්‍යංගාර්ථයෙන් හඟවනු ලබන්නේ කුමක්දැයි හරියට ම දනී. මෙම ත්‍රප්තයට අනුව, සැබෑ ජාතික මූලයන් නැති යුදෙව්වා, නියම රුසියානුවෙකු විසින් අත්පත් කර ගැනෙන භාවාත්මක ගැඹුර අත්පත් කර ගැනීමට අසමත් ය. (අපූර්ව පියානෝ වාදකයෙකු ලෙස හඳුන්වා දෙනු ලැබීමට සෑම සුදුසුකමක් ම ඇති ට්‍රිෆොනොව්ගේ නාමය මවුරෝ විසින් අවභාවිතා කරනු ලැබීම පිලිබඳ කිසිදු වගකීමක් ට්‍රිෆොනොව්ට නොපැවරෙන බව මෙහි ලා සඳහන් කල යුතුය.)

ලෙවිට්ගේ 'ලෙගටෝ'ව (සුමට අනවරත ප්‍රවාහාකාර වාදනය) පිලිබඳ කෙටි ආඩාපාලියකින් පසුව මවුරෝ සිය කෝපයේ සැබෑ ප්‍රභවය කෙරේ යොමු වෙයි. ලෙවිට් ප්‍රමුඛත්වයේ ලා ගැනෙන්නේ ඔහුගේ සංගීතමය හැකියාවන් නිසා නොව, ඔහුගේ 'සම්බන්ධකම්' හා ඔහුගේ ප්‍රකට දේශපාලන ආස්ථානයන් නිසා ය. තව ද, ජර්මනියේ දක්ෂිනාංශය හා යුදෙව් විරෝධය පිලිබඳ ලෙවිට්ගේ හෙලාදැකීම්, තමන් 'ගොදුරක් බවට පත්වූවෙකු බව කියා සිටීමේ දෘෂ්ඨියේ' හා 'ඍජු චිත්තවේගාත්මක සීමාව ඉක්මවීම්'වල කොටසකි.

1933 හා 1945 අතරතුර බලයේ සිටි ජර්මන් ආන්ඩුව යුදෙව්වන් දශ ලක්ෂ හයක් ඝාතනය කිරීමට ඝාතන කර්මාන්තයක් සංවිධානය කල බව මවුරෝට අමතක වී ඇති සේ ය; නැතහොත්, වඩාත් සිදු විය හැක්ක සේ පෙනී යන පරිදි, ඔහු ඒ පිලිබඳව සිහිපත් කරනු ලැබීම නුරුස්සයි. ලෙවිට්ගේ දේශපාලනික ට්වීටයන් බැරෑරුම්ව ගත යුතු දැයි ප්‍රශ්න කිරීම කරා ඔහු එලඹෙයි. ලෙවිට් ලද මරන තර්ජන ගැන සඳහන් නොකෙරේ. එහෙත් ඩර් ස්පීගල්හි පල කෙරුනු සම්මුඛ සාකච්ඡාවක දී ලෙවිට් සිදු කල පහත සඳහන ගැන මවුරෝ කර්කශ ලෙස සිහිපත් කරයි: 'මානව වර්ගයා කෙරේ පවතින ද්වේශය පිලිබඳ ගැටලුවක් ජර්මනියට ඇත.' ඔහුට එතරම් හයියක්?

අවසානයේ, හැම්බර්ග් ප්‍රහාරය පිලිබඳ ට්වීට් පනිවුඩ හෙලා දැකීමෙන් අනතුරුව මවුරෝ, තමන් ප්‍රොකොෆියෙව්ගේ සංගීතය වාදනය කරන බවට සිය පාඨකයන්ට දැනුම් දෙමින් මෑතකදී ට්‍රිෆොනොව් පල කල ට්වීට් පනිවුඩයක්, ලෙවිට්ගේ දේශපාලන උද්වේගයන් සමඟ සංසන්දනය කරයි. එමඟින් මවුරෝ හඟවන්නේ, හැම්බර්ග්හි දී යුදෙව්වෙකු ප්‍රහාරයට ලක් වීම සම්බන්ධ ලෙවිට්ගේ පැමිනිලි වලට වඩා ට්‍රිෆොනොව්ගේ ට්වීටය කෙතෙක් උචිත ද යන්නයි.  

ලිපියෙන් දෙන පනිවුඩය මීට ද වඩා සුවිශද විය හැකි නොවේ: ඒඑෆ්ඩීය ජර්මන් පාර්ලිමේන්තුවේ අසුන් ගැනීම යන කරුන හා ජර්මනිය තුල දෛනික කාර්ය සටහනට සෙමිටික් විරෝධී ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාර යලි ඇතුලත් වීම සම්බන්ධයෙන් යුදෙව් කලාකරු ලෙවිට් අකැමැත්තේ නම්, එය ඔහු තමාට සීමා කර ගත යුතුය. තවදුරටත් එම ලිපියෙන් හැඟවෙන්නේ කොයිහැටි වෙතත්, සම්භාව්‍ය සංගීතයේ ඉහල ම තලයේ ඔහුට ස්ථානයක් හිමි නොමැති බවයි.  

මවුරෝගේ ලිපිය, 1920 ගනන්වල හා 1930 ගනන්වල දී යුදෙව් කලාකරුවන් ෆැසිස්ට් මැරයන්ගේ වධ බන්ධන හා හෙලාදැකීම් වලට පාත්‍ර වූ මතකයන් යලි අවදි කරයි. නාසීන් බලය ඩැහැ ගැනීමෙන් පසුව ගනන් කල නොහැකි තරම් යුදෙව් කලාකරුවන්ට හා බුද්ධිමතුන්ට රටෙන් පැන යාමට බල කෙරුනු අතර, සැබැවින් ම නැවතී සිටි සියල්ලෝ ම සමූල ඝාතනයේ ගොදුරු බවට පත් වූහ.

මවුරෝට හා සුයිඩොයිෂ් සයිටුං පුවත්පතට එරෙහිව මහජන මතයේ අවර ගැස්ම අතිමහත් විය. ප්‍රසිද්ධ පුද්ගලයන් ද ඇතුලුව, එහෙත් සුයිඩොයිෂ් සයිටුං පාඨකයන් රාශියකින් හා සම්භාව්‍ය සංගීතයට ආදරය කරන බොහෝ රසිකයන්ගෙන් සමන්විත වූ සමාජ මාධ්‍ය භාවිතා කරන ගනන් කල නොහැකි තරම් පිරිසක්, එම ලිපිය ලෙවිට්ට එල්ල කල දුෂ්ඨ ප්‍රහාරයක් ලෙසත්, එයින් යුදෙව් විරෝධයේ දුර්ගන්ධය වහනය වන බවත් සඳහන් කරමින් එය හෙලා දුටහ. වැදගත් ම සම්භාව්‍ය සංගීත ගුවන්විදුලි විකාශනාගාරවලින් එකක් වන බයෙරිෂර් රුන්ඩ්ෆුන්ක් රේඩියෝව සප්‍රතිපත්තික ප්‍රතිචාරයක් පල කරමින්, එම ලිපියේ සෙමිටික්-විරෝධී ව්‍යංජනාර්ථ පෙන්වා දී, එය යුක්තියුක්ත සංගීත විචාරය ලෙස සැලකිය හැකි දෙයෙහි සියලු සීමා ඉක්මවා ඇතැයි සඳහන් කලේ ය.     

ලෙවිට්ට එරෙහි මවුරෝගේ ප්‍රහාරයට සහාය දක්වමින් සුයිඩොයිෂ් සයිටුං ප්‍රධාන කර්තෘ විසින් පල කෙරුනු මුල් නිවේදනයකට අනතුරුව, ඉකුත් අඟහරුවාදා පුවත්පත 'ලෙවිට්ගෙන් හා සුයිඩොයිෂ් සයිටුං පාඨකයන්ගෙන්' ප්‍රසිද්ධියේ සමාව ඉල්ලා සිටීමක් පල කලේ ය. සිය පාඨකයන් අතුරින් අතිශය ඉහල සංඛ්‍යාවක් හා තම කර්තෘ මන්ඩලයේ ම සැලකිය යුතු කොටසක් එම ලිපියේ පෙල ඇත්ත වශයෙන් ම 'යුදෙව්-විරෝධීයැ'යි හඟින බව පුවත්පත පිලිගත්තේ ය. ඇසිය යුතු ප්‍රශ්නය වන්නේ මෙයයි: තතු එසේ නම්, මුල දී ම එය පල කරන ලද්දේ මන්ද?

සුයිඩොයිෂ් සයිටුං හි පසුබැසීම නිසා සංස්ථාපිතයේ අනෙකුත් ප්‍රමුඛ පුවත්පත් දෙකක් කුපිත වී ඇත. දක්ෂිනාංශික ඩයි වෙල්ට් පුවත්පතේ ප්‍රධාන කර්තෘ උල්ෆ් පොෂාර්ඩ්ට් බදාදා නිවේදනය කලේ ලෙවිට් සම්බන්ධ මහජන විවාදය 'සංස්කෘතික යුද්ධයක්' වූ බවයි. 'ජැකොබින් වාදක වෘන්දයේ ප්‍රථම වයලින වාදනය' හා 'නව වාමාංශික චින්තන පොලිසියේ ට්විටර් බලකාය' ඉදිරියේ හිස නැවීම පිලිබඳ ව ඔහු සුයිඩොයිෂ් සයිටුං පුවත්පතට චෝදනා කලේය. 'ප්‍රතිවිරුද්ධ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට එඩිතර වන දක්ෂිනාංශික පුද්ගලයන්' 'දඩයම් කිරීමට අවසරය ලබා දෙන වාර්ෂික දඩයම් කාලය' ප්‍රකාශයට පත් වී ඇතැයි දුම් දමන කෝපයෙන් ඔහු සඳහන් කලේය. එ පරිද්දෙන් ම ගතානුගතික ෆ්‍රෑන්ක්ෆර්ටර් අලෙගමයින් සයිටුං පුවත්පත, ලෙවිට් පිලිබඳ මවුරෝගේ හෙලාදැකීම් ප්‍රතිරාවය කරමින්, 'පොදු ජන පීඩනය' හමුවේ ගුහා ගත වීම ගැන සුයිඩොයිෂ් පුවත්පතට චෝදනා නැඟී ය.       

ලෙවිට්ට එරෙහි හෙලා දැකීම්, ඇඩොල්ෆ් හිට්ලර් පුනරුත්ථාපනය කිරීමට ජෝර්ජ් බාබෙරොව්ස්කි වැනි ප්‍රමුඛ ශාස්ත්‍රාලිකයන් කටයුතු කිරීමේ දී ඊට එරෙහි වූ, ජර්මානු සමාජවාදී සමානතා පක්ෂය (සසප) සහ එහි තරුන සංවිධානය වන සමාජවාදී සමානතාවය සඳහා ජාත්‍යන්තර තරුනයෝ හා ශිෂ්‍යයෝ සංවිධානය (සසජාතශි) කරා මෙකී ප්‍රකාශන වලින් ම එල්ල වූ ප්‍රහාර යලි සිහිපත් කර දෙයි. 2014 පටන් සසප කල අනතුරු හැඟවීම් මුලුමනින් තහවුරු වී ඇත: ඕල්ටර්නේටිව් ෆර් ඩොයිෂ්ලන්ඩ්හි නැඟීම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතීන්ට හා සංස්කෘතියට එරෙහි තථ්‍ය වූත්, වර්ධනය වෙමින් පවත්නා වූත් තර්ජනයක් ගෙන එයි.

ජර්මනියේ ෆැසිස්ට් බලවේගවල මෙම වර්ධනය පාලක පන්තියේ දැනුවත් දේශපාලන ක්‍රියාකාරීත්වයක හා රාජ්‍යයේ ඉහලම මට්ටමේ කුමන්ත්‍රනයක නිෂ්පාදිතයකි. බලගතු මාධ්‍ය ආයතන විසින් සංවිධානය කෙරුනු ලෙවිට්ට එරෙහි ප්‍රතිගාමී ප්‍රහාරයත්, සිය ආදරනීය කලාකරුවාගේ ආරක්ෂාවට පෙරට ආ දැවැන්ත මහජන මතයත් අතර බලගතු විලක්ෂනයක් පවතී.

ලෙවිට්ට එරෙහි ප්‍රහාරයේ, ජර්මනිය ඉක්මවා විස්තීරනය වන දේශපාලන හා සංස්කෘතික වැදගත්කමක් පවතී. කම්කරු පන්තියේ සංස්කෘතික මට්ටම ඉහලට එසැවීමට යත්න දරන, සාමාජයීය වශයෙන් සවිඥානක හා දේශපාලනික ව තත්පරව සිටින කලාකරුවන් පිලිබඳව පාලක පන්තිය බියපත් ය. 

ලෙවිට් දක්ෂිනාංශයේ ප්‍රහාරයට ඉලක්කව සිටින්නේ හුදෙක් ඔහුගේ දේශපාලන ආස්ථානයන් නිසා පමනක් නොවේ. බීතෝවන් හා අනෙකුත් සංගීත රචකයන්ගේ කෘතීන් ජනයාගේ පුලුල් ස්ථරයන්ට අත පෙවිය හැකි මානයකට පත් කිරීම සඳහා සහ, එමඟින් සමස්ත වශයෙන් සංස්කෘතිය කෙරේ ඇති උනන්දුව වර්ධනය කිරීම සඳහා දැරෙන ඔහුගේ ප්‍රයත්න පාලක පන්තිය විසින් දකිනු ලැබෙන්නේ හුදු සැක මුසුව පමනක් නොවේ; එය සැලැකෙනු ලබන්නේ තර්ජනයක් ලෙස ය.

තව ද, ප්‍රන්ස විප්ලවයෙන් ප්‍රගාඪ ලෙස ආභාෂය ලද බීතෝවන් වැනි සංගීත රචකයන්ගේ කෘති කෙරේ ද, චිලියේ සීඅයිඒ සංවිධානයේ සහාය ලබා සිදු කෙරුනු 1973 හමුදා කුමන්ත්‍රනය සම්බන්ධයෙන් නිර්මානය කෙරුනු කෘතියක් වන ෆෙඩ්රික් ච්සෙස්කිගේ 'එක්සත් ජනතාව කිසිදා පරදා ලිය නොහැක' කෙරේ ද වන ඔහුගේ යොමු වීම සමඟින් ඉගෝර් ලෙවිට්, සංස්කෘතික බුද්ධිජීවීන්ගේ වඩාත්ම වැඩිදියුනු කොටස් අතර ඇති වී තිබෙන වාමාංශික මාරු වීමක් හා දේශපාලනික ව බැරෑරුම් චින්තනය කරා වන හැරීමක් ප්‍රකාශයට පත් කරයි. ජර්මනියේ නව ෆැසිස්ට්වාදීන්ගේ හා පාලක පන්තියේ වෛරයට හා භීතියට පාත්‍ර වී තිබෙන්නේ මෙම වර්ධනය හා, කම්කරු පන්තියේ වර්ධනය වෙමින් පවත්නා ව්‍යාපාරයක් සමඟ එහි අන්තර්ඡේදනයයි.

විප්ලවවාදී සමාජවාදී ව්‍යාපාරය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල්හි, කම්කරු පන්තියේ පූර්න දේශපාලන විමුක්තිය සඳහා අරගලය සහ එම පන්තියේ සංස්කෘතික ආලෝකනය සඳහා සටන එකිනෙකින් වෙන් කල නොහැකි සේ සම්බන්ධ වී ඇත. හුදු මාක්ස් හා එංගල්ස්ගේ විද්‍යාත්මක ඉදිරි පිමි මතු නොව, ඔවුන්ගේ දාර්ශනික හා සංස්කෘතික පූර්වගාමීන්ගේ ශ්‍රේෂ්ඨ කෘතීන් ද ගැබ් කරගත් ප්‍රගාඪ දේශපාලන, ප්‍රාඥ හා සංස්කෘතික ප්‍රගතියේ ක්‍රියාවලියක් තුලින් මාක්ස්වාදී කම්කරු පන්ති ව්‍යාපාරය ඉස්මතුව ආ ජර්මනියේ දී මෙය අන් කොතැනකට හෝ වඩා විශද ලෙස විදහා දැක්වින.

කාල් මාක්ස්ගේ හා ෆ්‍රෙඩ්රික් එංගල්ස්ගේ මිතුරෙකු වූ හෙන්රිච් හෙයින්ගෙන් සහ ෆර්ඩිනන්ඩ් ෆ්‍රේලිග්‍රාත්ගෙන් පටන් ගනිමින් ප්‍රමුඛ සංස්කෘතික පෞරුෂයෝ  සෑම විටම විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරය සමඟ සමීප බන්ධනයන් පවත්වා ඇත්තාහ. ජර්මන් කම්කරු පන්තියට හා එහි සංවිධානවලට එල්ල වූ නාසි ප්‍රහාර සකලවිධ තථ්‍ය සංස්කෘතිය හා සංස්කෘතික ප්‍රතිරූප මෘග ලෙස වනසා දැමීම සමඟ අත්වැල් බැඳ ගත්තේය.     

ඉගෝර් ලෙවිට්ගේ ධෛර්යය ද, ජර්මනියේ දහස් සංඛ්‍යාත වැඩකරන ජනයා හා තරුනයන් කෙරෙන් ඔහු ලද සහයෝගය ද ඔහුගේ ආදර්ශය අනුයාම සඳහා සෙසු කලාකරුවන් දිරි ගන්වා ඔවුන්ට ආවේශය ලබා දිය යුතු ය. 

1938 දී, ධනේශ්වර සමාජ අර්බුදය හා කලාව අතර සම්බන්ධය පිලිබඳ සාකච්ඡා කරමින් ලියොන් ට්‍රොට්ස්කි මෙසේ සඳහන් කලේ ය: 'කලාවට අර්බුදයෙන් ගැලැවී පලා යාමට හෝ ඉන් වෙන් වී හුදෙකලාව හිඳීමට නොහැකිය. කලාවට තමා ම ආරක්ෂා කර ගත නොහැකි ය. ඉදින් අද්‍යතන සමාජය තමා ප්‍රතිනිර්මානය කර ගැනීමට අසමත් වුව හොත් - ග්‍රීක කලාව වහල් ක්‍රමය මත පිහිටැවූ සංස්කෘතියක නටබුන්වලට යට වී දිරා කුනු වී ගිය පරිද්දෙන් - නොවැලැක්විය හැකි ආකාරයෙන් දිරාපත් වී යනු ඇත. එසේ ප්‍රතිනිර්මානය කිරීමේ කර්තව්‍යය ස්වභාවයෙන් ඉඳුරා ම විප්ලවවාදී ය. '

කම්කරු පන්තියේ ශේෂ ව පවතින සියලු සමාජ, ප්‍රජාතාන්ත්‍රික හා සංස්කෘතික අයිතීන් කැබැලි කර දැමීමට ධනේශ්වරය ඉදිරියට එන අතරතුර, වසංගතය හා ලෝක ධනපති ක්‍රමයේ අර්බුදය විසින් ප්‍රමුඛ සංස්කෘතික ආයතනවල හා අසංඛේය සංඛ්‍යාත කලාකරුවන්ගේ නොනැසී රැක්ම ම ප්‍රශ්නයක් බවට ඇද දමනු ලැබ ඇති අද දිනයේ මෙම වචන බලගතු ලෙස ප්‍රතිරාව නංවයි.

ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය ලෙවිට් වැනි ප්‍රගතිශීලී කලාකරුවන් ආරක්ෂා කිරීමේ විප්ලවවාදී මාක්ස්වාදී සම්ප්‍රදාය සාඩම්බර ලෙස අඛන්ඩ ව පවත්වා ගෙන යන අතර, ඔහුට එල්ල කෙරෙන ප්‍රහාර බලගතු ලෙස හෙලා දැකීමට එහි සියලු පාඨකයන් කැඳවයි. කලාව ආරක්ෂා කිරීමේ සහ කම්කරු පන්තියට සංස්කෘතිය සඳහා ඇති අයිතිය ආරක්ෂා කිරීමේ අරගලය යනු ධනේශ්වර ප්‍රතිගාමීත්වයට එරෙහි හා සමාජවාදය සඳහා වූ අරගලයේ වෙන් කල නොහෙන සංරචකයකි.

[මෙම ලිපිය ඔක්තෝබර් 22 දින ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් පලවින.]

Loading